12 bước giúp bạn dễ dàng viết một cuốn sách

Đối với nhiều người, viết một cuốn sách là giấc mơ cả đời. Có điều giấc mơ dường như luôn nằm ngoài tầm với. Rất nhiều người muốn viết và xuất bản một cuốn sách ở một thời điểm nào đó trong đời họ. Tuy nhiên, chỉ 0.1% trong số họ thực sự làm điều đó.

Vậy đâu là công thức để mở ra khả năng sáng tạo và chỉ cho bạn cách viết một cuốn sách? Đa phần bạn sẽ nhận được lời khuyên là không có con đường duy nhất dẫn tới việc viết và xuất bản thành công một sách vì hành trình của mỗi tác giả là duy nhất. Nhưng thực tế, hầu hết những tác giả bán chạy nhất đều có những cách viết và thói quen viết có hiệu quả cao giúp họ đạt được mục tiêu. 

Nếu bạn muốn viết một cuốn sách, tất cả những gì bạn phải làm là… thực sự làm nó. Để giúp bạn làm được điều này, DIMI Book đã tổng hợp 12 bước để viết một cuốn sách, cung cấp đầy đủ thông tin và lời khuyên từ những cây viết thành công nhất. 

>>> Đọc thêm bài viết “6 lợi ích từ việc viết sách mà bạn không nên bỏ qua“

1. Xác định “big idea” 

Viết sách thì tất nhiên đầu tiên bạn cần ý tưởng. Nếu bạn không có ý tưởng, bạn không bao giờ vượt qua được trang đầu tiên của bản thảo.

Bạn có thể đã biết mình muốn viết gì và không tự tin. Bạn có thể hỏi mình một số câu hỏi đơn giản:

• Tôi muốn viết về cái gì?
• Tôi cảm thấy điều gì là quan trọng để viết về?
• Ai sẽ đọc câu chuyện/chủ đề này?
• Liệu tôi có thể thực hiện ý tưởng này một cách hiệu quả và thành công không?

Những câu trả lời của bạn sẽ giúp bạn xác định được chủ đề, ý tưởng mà bạn thực sự đam mê và cảm thấy mình có thể thực hiện được.

Nếu bạn đang đang thiếu ý tưởng, những câu hỏi này sẽ hướng bạn đi theo hướng vững chắc hơn. Hãy nghĩ về những loại sách bạn thích đọc, cũng như những cuốn sách có tác động đáng kể đến bạn. Bạn có thể sẽ muốn viết một cuốn sách theo hướng tương tự.

>>> Đọc thêm “4 câu hỏi cần trả lời trước khi viết sách“

2. Nghiên cứu thể loại

Khi đã tìm thấy ý tưởng lớn, bước tiếp theo là nghiên cứu thể loại. Bạn có thể sẽ muốn viết theo kiểu sách bạn thích đọc. Đọc sách thuộc thể loại phù hợp với bạn là cách tốt nhất để tự học cách viết theo thể loại đó.

Bạn cũng nên tìm hiểu đối tượng mục tiêu của mình đang đọc gì, những thể loại phổ biến nhất. 

Sau đó, hãy đọc những lời giới thiệu các cuốn sách để tìm ra điều đặc biệt. Điểm chung của chúng là gì và vì sao người đọc thấy hấp dẫn? Sách của bạn liệu có đáp ứng được các tiêu chuẩn này không? 

Sau đó, hãy nghĩ về chuyện sách bạn viết có mang tới điều gì đó mới không?

3. Xây dựng outline

Nếu muốn có một cuốn sách tuyệt vời, bạn cần có outline tốt và chặt chẽ. Điều này đặc biệt quan trọng nếu đó là cuốn sách đầu tiên của bạn, vì bạn cần một kế hoạch chi tiết vững chắc để dựa vào khi bạn bị mắc kẹt (mà đa phần là rất nhiều người bị mắc kẹt, tin chúng tôi đi).

Vậy làm thế nào để bạn có thể tạo ra một outline phù hợp? Đây là những điều quan trọng bạn cần xem xét:

• Chọn một định dạng phù hợp với bạn. Bạn có thể sử dụng mind mapping để phác thảo ra các ý tưởng lớn, ý chính phụ và các tư liệu đi kèm.
• Nên có những phần thông điệp quan trọng, nhất là trọng tâm của sách thay vì dàn trải đều đều.
• Hãy thu thập các tài liệu, nghiên cứu, phỏng vấn, các câu chuyện có liên quan sẽ hữu ích cho cuốn sách và người đọc.

4. Viết mở đầu thuyết phục

Sách thì có nhiều thể loại khác nhau nhưng tất cả những phần mở đầu đều phải thu hút sự chú ý của người đọc. 

5. Tập trung vào chất

Nhiều người tin viết một cuốn sách là phải có phong cách từ vựng ấn tượng, câu phức tạp… Phong cách dù quan trọng nhưng điều quan trọng vẫn là giá trị, các câu chuyện, nhân vật, chủ đề mà bạn đưa ra.

6. Viết cho người đọc

Bạn muốn viết một cuốn sách mà mọi người sẽ thực sự thích và mua? Quy tắc đó là luôn suy nghĩ về độc giả và cố gắng viết với tâm thế “độc giả là trên hết”.

Có những nội dung có thể thú vị với bạn nhưng không thú vị với độc giả vậy thì thay vì tập trung vào bạn, hãy hiểu rằng người đọc xứng đáng được thưởng thức những gì họ bỏ tiền ra để mua.

7. Đặt mục tiêu về số từ

Đây là cách thực tế để bạn có thể cải thiện thói quen viết của mình. Mục tiêu đếm từ góp phần quan trọng trong việc viết hiệu quả, đặc biệt nếu bạn đang cố gắng hoàn thành cuốn sách của mình trong một khoảng thời nhất định.

Bạn nên tạo mục tiêu đếm từ cho từng ngày, từng tuần và từng tháng. Mục tiêu với một cây viết mới nên là:

• 500 – 750 từ mỗi ngày
• 1.500 – 2.500 từ mỗi tuần
• 6.000 – 11.000 từ mỗi tháng

Nếu bạn đang cần viết sách càng nhanh càng tốt, mục tiêu có thể nên là:

• 1.500 – 2.000 từ mỗi ngày
• 9.000 – 15.000 từ mỗi tuần
• 35.000 – 50.000 từ mỗi tháng

Theo số liệu trên Nanowrimo, những người viết trung bình 1,667 từ/ngày để hoàn thành cuốn sách 50.000 từ sẽ mất 1 tháng. Dù nó không dễ dàng gì nhưng hoàn toàn có thể viết một cuốn sách nhanh chóng và đã có rất nhiều người có thể làm như vậy.

8. Thiết lập thói quen lành mạnh

Để đạt được mục tiêu về số từ, bạn phải hình thành thói quen viết lành mạnh. Hãy tự hỏi mình các câu hỏi:

• Thời gian nào tôi rảnh nhất trong ngày/tuần?
• Thời gian nào tôi có xu hướng làm việc hiệu quả nhất trong ngày?
• Giữa thời gian viết tôi sẽ nghỉ ngơi như thế nào?
• Tôi có thể cân bằng mục tiêu viết của mình với các trách nhiệm khác không?

Thói quen lành mạnh tạo điều kiện tăng năng suất mà không khiến bạn quá tải. Nếu bạn thấy viết vài ngày liên tiếp là quá nhiều, hãy tạo ra khoảng trống cho các lần viết. Nếu không thể theo kịp mục tiêu, có thể giảm xuống một chút. 

9. Thiết lập không gian viết

Nơi bạn viết sẽ quyết định cách bạn viết và khả năng bạn hoàn thiện nó. Bạn làm việc ở đâu tùy bạn nhưng cần đảm bảo các yếu tố:

• Yên tĩnh
• Sạch sẽ, gọn gàng
• Không gây mất tập trung
• Không gian của riêng bạn

10. Sử dụng phần mềm viết

Một số công cụ viết mà bạn có thể tham khảo:

• Scrivener: bạn có thể phác thảo chương, kéo thả, tạo thông tin, lập kế hoạch và định dạng sách.
• Milanote: sắp xếp ý tưởng theo sơ đồ tư duy.
• FocusWriter: giúp bạn viết tập trung.

11. Giữ cho mình động lực

Có hàng triệu thứ đánh lạc hướng và ngăn cản bạn trong quá trình viết một cuốn sách. Làm sao để tiếp tục các thói quen và hoàn thành cuốn sách?

Đây là vài chiến lược bạn nên thử:

• Viết ra các lý do vì sao bạn muốn viết sách. Đó là một lời nhắc nhở hữu ích về mục đích thực sự và tạo động lực thúc đẩy bản thân bạn.
• Tìm người để trao đổi và khuyến khích bạn như là từ một cộng đồng trực tuyến chẳng hạn.
• Tự thưởng khi vượt qua những mốc quan trọng.

12. Chấp nhận thất bại khi chúng xảy đến

Ai cũng đều có thể bị mắc kẹt. Ai cũng đều có những thất bại. Một số kỹ thuật giúp bạn chấp nhận nếu thất bại xảy đến:

• Xem lại phác thảo ban đầu.
• Luyện viết tự do
• Chia sẻ kinh nghiệm với bạn bè
• Nghỉ ngơi một thời gian để làm điều gì đó khác

Tóm lại

Hãy nhớ thất bại là điều không ai tránh được. Đừng quá thất vọng. Điều duy nhất ngăn bạn viết một cuốn sách chỉ là khi bạn ngừng viết.

Nếu thật sự việc viết sách một mình là quá khó khăn, hãy thử tìm hiểu một khóa hướng dẫn viết sách với người đồng hành, bạn sẽ cảm thấy tự tin và dễ dàng hơn nhiều khi làm việc cùng với một người có kinh nghiệm.

Nội dung: Bài viết được biên tập lại từ Ebook “Đừng nói “Tôi viết sách” nữa! Hãy thật sự bắt đầu” của chị Hạnh Nguyễn (Co-founder DIMI BOOK) và chị Linh Phan
(*) Bản quyền bài viết thuộc về DIMI BOOK. Vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ “dimibook.com” khi chia sẻ hoặc trích dẫn trên các nền tảng khác.