Nhắc đến thơ ca cách mạng Việt Nam, không thể không nhắc đến nhà thơ Tố Hữu. Ông là một trong những lá cờ đầu của thơ ca cách mạng, đã để lại cho đời nhiều tác phẩm thơ ca bất hủ. Trong bài viết ngày nay, hãy cùng DIMI BOOK tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của nhà thơ vĩ đại Tố Hữu nhé.
NỘI DUNG BÀI VIẾT
Vài nét về nhà thơ Tố Hữu
Tố Hữu (1920 – 2002) tên khai sinh là Nguyễn Kim Thành. Ông sinh ngày 4/10/1920 tại làng Phù Lai, huyện Quảng Điền tỉnh Thừa Thiên Huế. Bút danh Tố Hữu của ông được một cụ đồ người Quảng Bình đặt. Bút danh được lấy từ câu nói của Đỗ thị (hoàng hậu đầu tiên của nhà Tống): “Ngô nhi tố hữu đại chí” (nghĩa là: “Con trẻ vốn có chí lớn”). Theo cụ đồ, “Tố Hữu” ở đây có nghĩa là sẵn có, ý chí khí phách tiềm ẩn trong người.
Tố Hữu được coi là một nhà thơ kiêm chính trị gia nổi tiếng của Việt Nam. Khi mới 17 tuổi, Tố Hữu đã tham gia vào Đoàn Thanh niên Cộng sản và được bầu làm Bí thư Đoàn Thanh niên Dân chủ Huế. Sau đó, ông chính thức trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Đông Dương vào cùng năm. Ngoài ra, nhà thơ Tố Hữu được xem là một trong những cây cổ thụ vĩ đại của nền thơ ca cách mạng Việt Nam. Ông đã để lại nhiều tác phẩm ghi dấu ấn đậm sâu trong lòng các độc giả.
Sự nghiệp và cảm hứng sáng tác
Cuộc đời sự nghiệp của Tố Hữu được chia thành hai mảng chính: sự nghiệp thi ca và sự nghiệp cách mạng. Ông bắt đầu sáng tác thơ từ năm 1930 khi ông chỉ mới 10 tuổi. Với sự bức xúc trước hiện thực xã hội thối nát lúc bấy giờ, cùng với khao khát tự do và ảnh hưởng của phong trào Thơ Mới, nhà thơ Tố Hữu đã sáng tác những tác phẩm để đời cho nền thi ca mai sau.
Tập thơ đầu tay của Tố Hữu là ”Từ ấy” được xuất bản vào năm 1938. “Từ ấy” được đánh giá là một tập thơ có giá trị to lớn, góp phần quan trọng vào sự phát triển của nền thi ca Việt Nam. Tập thơ đã thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí độc lập, tự do của nhân dân ta, đồng thời ca ngợi lý tưởng cộng sản và con đường cách mạng giải phóng dân tộc. Ngoài ra, tác giả Tố Hữu còn có những tập thơ nổi tiếng như: Việt Bắc (1957), Giang山 (1962), Màu tím (1986), Kính gửi cụ Nguyễn Du (1988), Có một mùa thu (1995),…
Bên cạnh sáng tác thơ, Tố Hữu còn là một chính trị gia nổi tiếng. Ông tham gia cách mạng từ thuở thiếu niên. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong Đảng và Nhà nước, như Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng Sản Việt Nam, Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam,… Ông qua đời vào ngày 9 tháng 12 năm 2002 tại Hà Nội.
Cảm hứng sáng tác của Tố Hữu
Tố Hữu, nhà thơ – chiến sĩ của dân tộc, đã để lại kho tàng thơ ca đồ sộ, mang đậm dấu ấn của thời đại và con người. Những vần thơ của ông được chắp cánh bởi những nguồn cảm hứng mãnh liệt, góp phần tô điểm cho bức tranh thi ca Việt Nam thêm rực rỡ.
Lý tưởng cách mạng, tình yêu nước – ngọn đuốc soi sáng con đường:
Là một nhà thơ hoạt động cách mạng từ sớm, Tố Hữu luôn lấy lý tưởng cách mạng làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động, bao gồm cả sáng tác thơ ca. Niềm tin vào tương lai tươi sáng của dân tộc, vào con đường cách mạng giải phóng đã hun đúc nên những vần thơ ca ngợi Đảng, ca ngợi con người mới, ca ngợi cuộc sống mới. Một số bài thơ tiêu biểu thể hiện cảm hứng này như: Từ ấy, Khi con tu hú, Việt Bắc, Giang山, Bài ca hy vọng…
Tố Hữu luôn có một lòng yêu nước nồng nàn, tha thiết. Lòng yêu nước ấy được thể hiện qua những bài thơ ca ngợi vẻ đẹp của quê hương, đất nước, bày tỏ niềm tự hào dân tộc và ý chí quyết tâm bảo vệ Tổ quốc. Một số bài thơ tiêu biểu thể hiện cảm hứng này như: Mẹ Tơm, Có một mùa thu, Kính gửi cụ Nguyễn Du…
Tình yêu thương con người – sợi dây gắn kết thi ca:
Tố Hữu luôn dành cho con người, đặc biệt là những người lao động, những người dân nghèo, những chiến sĩ, những anh hùng thầm lặng, một tình yêu thương sâu sắc. Ông thấu hiểu những khó khăn, vất vả mà họ phải trải qua, và bằng ngòi bút của mình, ông đã ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của họ, bày tỏ sự đồng cảm, chia sẻ với những mảnh đời bất hạnh.
Cảm hứng lãng mạn – nét đẹp tô điểm cho thi ca:
Bên cạnh những vần thơ về cách mạng, ca ngợi con người, thơ Tố Hữu còn mang những giai điệu lãng mạn, thể hiện qua những hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp, những cảm xúc tinh tế, những ước mơ, hoài bão của con người. Cảm hứng lãng mạn góp phần làm cho thơ Tố Hữu thêm phong phú, đa dạng về thể loại và giọng điệu.
Ngoài ra, cảm hứng sáng tác của Tố Hữu còn xuất phát từ những trải nghiệm thực tế của bản thân, từ những kỷ niệm đẹp đẽ trong cuộc sống và từ những suy tư, chiêm nghiệm về cuộc đời. Tất cả những điều đó đã hòa quyện, bện đan vào nhau, tạo nên những vần thơ chân thực, giàu sức sống, lay động lòng người.
Đặc trưng về phong cách viết, chủ đề chính trong sáng tác,..
Mỗi nhà văn, nhà thơ đều mang theo những phong cách viết khác nhau để ghi lại dấu ấn không thể xoá nhoà trong lòng độc giả. Phong cách viết của Tố Hữu luôn gắn liền với tư tưởng cách mạng, thể hiện lý tưởng cộng sản, niềm tin vào tương lai tươi sáng của dân tộc và ca ngợi con đường cách mạng giải phóng dân tộc. Ông là nhà thơ tiêu biểu cho khuynh hướng thơ trữ tình chính trị.
- Bên cạnh đó, những tác phẩm của ông còn mang nhiều tính nghệ thuật khác nhau:
- Ngôn ngữ: Giàu hình ảnh, biểu cảm, sử dụng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, nhân hóa,…
- Thể thơ: Phong phú, đa dạng, từ thơ lục bát, thơ thất ngôn đến thơ tự do.
- Giọng điệu: Thay đổi linh hoạt, từ bi tráng đến hào hùng, sôi nổi, từ trữ tình nhẹ nhàng đến dồn dập, khẩn thiết.
Với những cảm hứng sáng tác trên, những tác phẩm của Tố Hữu có chủ đề chính là:
- Lý tưởng cách mạng: Những áng thơ của Tố Hữu mang tính ca ngợi lý tưởng cộng sản, niềm tin vào tương lai tươi sáng của dân tộc và bày tỏ lòng tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng.
Lòng yêu nước: Ca ngợi vẻ đẹp của quê hương, đất nước và bày tỏ lòng tự hào dân tộc và ý chí quyết tâm bảo vệ Tổ quốc. - Tình yêu thương con người: Ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của con người, đặc biệt là những người lao động, những chiến sĩ, những anh hùng thầm lặng và bày tỏ sự đồng cảm, chia sẻ với những khó khăn, vất vả của họ.
- Cuộc sống mới: Ca ngợi những thành tựu của công cuộc xây dựng đất nước trong thời kỳ đổi mới. Vẽ nên bức tranh cuộc sống mới với những con người mới, những giá trị mới.
- Tình yêu lứa đôi: Thể hiện qua những cảm xúc chân thành, nồng nàn của tình yêu.
- Suy tư về cuộc đời: Bày tỏ những suy ngẫm, chiêm nghiệm về cuộc sống, về con người, về lẽ sống.
Nhìn chung, phong cách viết và chủ đề sáng tác của Tố Hữu đã thể hiện rõ ràng tư tưởng, tình cảm của ông đối với cách mạng, đất nước và con người. Thơ của Tố Hữu là một phần quan trọng trong kho tàng văn học Việt Nam, góp phần làm cho nền thi ca nước nhà thêm phong phú, đa dạng và giàu giá trị.
Tố Hữu và một số thành tựu đạt được
Tố Hữu được mệnh danh là “nhà thơ cách mạng vĩ đại nhất” hay “lá cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam”.
Thành tựu trong văn học
Ông đã để lại một kho tàng thơ ca quý giá cho nền văn học cách mạng Việt Nam. Một số bài thơ tiêu biểu của Tố Hữu đã được in trong sách giáo khoa và được nhiều thế hệ học sinh yêu thích như: Từ ấy, Khi con tu hú, Việt Bắc, Lượm, Hoan hô chiến sĩ Điện Biên, Mẹ Tơm, Từ Cu-ba về, Bài ca hy vọng, Kính gửi cụ Nguyễn Du, Có một mùa thu,… Năm 1996, ông được Nhà nước Việt Nam truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật. Ông cũng được trao tặng nhiều giải thưởng cao quý khác như: Giải thưởng Văn học ASEAN (1996), Giải thưởng Nhất giải thưởng Hội Văn nghệ Việt Nam 1954 – 1955,…
Nhìn chung, Tố Hữu là một nhà thơ lớn có công lao to lớn trong sự nghiệp phát triển văn học Việt Nam. Thơ ca của ông đã góp phần cổ vũ, động viên tinh thần chiến đấu của quân và dân ta trong công cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, đồng thời góp phần xây dựng đất nước trong thời kỳ đổi mới.
Thành tựu trong các lĩnh vực liên quan khác
Bên cạnh những thành tựu to lớn về thơ ca, Tố Hữu còn có nhiều thành tựu về hoạt động chính trị và hoạt động ngoại giao. Ông tham gia cách mạng khi mới 17 tuổi và là một cán bộ chủ chốt của Đảng Cộng sản Việt Nam. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng như: Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên truyền Trung ương,… Ngoài ra, Tố Hữu còn là nhà ngoại giao tài ba của Việt Nam. Ông từng là Đại sứ Việt Nam tại Ấn Độ, Liên Xô, Pháp…..
Nhìn chung, Tố Hữu là một nhà văn hóa lớn có nhiều đóng góp cho sự nghiệp cách mạng và xây dựng đất nước. Ông là một tấm gương sáng về tinh thần yêu nước, thương người và sự cống hiến vì đất nước cho các thế hệ trẻ mai sau.
Đọc các tác phẩm của tác giả, độc giả sẽ được gì?
Khi đọc những tác phẩm của ông, độc giả có thể hiểu biết thêm về lịch sử dân tộc thời bấy giờ bởi vì thơ ca của ông gắn bó mật thiết với sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Bên cạnh đó, những áng thơ ca của ông còn phản ánh các giai đoạn lịch sử quan trọng. Đồng thời, những câu thơ của Tố Hữu đều thể hiện tình yêu quê hương, đất nước tha thiết sâu nặng, giúp độc giả thêm yêu mến và trân trọng quê hương, đất nước. Cuối cùng, thơ Tố Hữu có ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu, nhưng vẫn hàm súc, giàu sức biểu cảm, hình ảnh thơ đẹp, giàu tính sáng tạo, giúp độc giả thưởng thức những giá trị nghệ thuật cao.
Xem thêm:
- Hàn Mặc Tử: Bóng thơ lãng mạng, điên cuồng và bi thương của Việt Nam thế kỷ XX
- Lỗ Tấn: Ngọn đuốc soi sáng con đường giải phóng Trung Quốc
Với những đóng góp to lớn cho nền văn học Việt Nam, Tố Hữu xứng đáng là “nhà thơ cách mạng của dân tộc”. Hy vọng bài viết trên của DIMI BOOK đã giúp bạn hiểu hơn về cuộc đời, sự nghiệp và những giá trị thơ ca của Tố Hữu. Hãy chia sẻ bài viết này để lan tỏa những giá trị tốt đẹp của thơ ca Tố Hữu đến với mọi người.
Nội dung: Tổng hợp và review bởi DIMI BOOK
Hình ảnh: Internet
(*) Bản quyền bài viết thuộc về DIMI BOOK. Vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ “dimibook.com” khi chia sẻ hoặc trích dẫn trên các nền tảng khác.