10 cuốn sách cha mẹ nhất định phải đọc để nuôi dạy con tốt hơn

Việc nuôi dạy con là một trong những công việc quan trọng nhất của mỗi bậc cha mẹ. Tuy nhiên, không phải ai cũng có đủ kiến thức và kinh nghiệm để làm điều này một cách tốt nhất. Để giúp các bậc cha mẹ có thêm những kiến thức và kinh nghiệm để nuôi dạy con của mình tốt hơn, trong bài viết này, DIMI Book xin giới thiệu đến bạn đọc 10 cuốn sách mà các bậc cha mẹ nên đọc để hiểu rõ hơn về tâm lý, sự phát triển và cách giải quyết những vấn đề khó khăn khi nuôi dạy con.

Cha mẹ Nhật dạy con tự lập – Sugahara Yuko

Cha mẹ Nhật dạy con tự lập của tác giả Sugahara Yuko là một trong những cuốn sách về dạy trẻ kỹ năng sống được nhiều cha mẹ Nhật đón đọc nhất. Bản thân tác giả Sugahara là một người mẹ, đồng thời là người đã có kinh nghiệm mười mấy năm làm công tác tư vấn cho hàng vạn cha mẹ Nhật về rèn luyện kỹ năng sống và nhân sách cho trẻ. Cuốn sách được viết từ chính những câu chuyện có thật mà tác giả gặp trong quá trình tư vấn cho các bậc phụ huynh nên nó có giá trị thực tiễn rất cao. Tác giả đã đưa ra những tình huống cụ thể, kèm theo cách giải quyết vấn đề khoa học và hợp lí, thi thoảng có những phân tích tâm lí của người làm cha mẹ cũng rất thú vị và mới lạ.

Khi con làm sai, trên cương vị cha mẹ, bạn đã hành động như thế nào? Bình tĩnh lắng nghe con nói? Để con tự chịu trách nhiệm, tự tìm cách giải quyết? Hay luôn đổ lỗi tại trẻ và la mắng chúng? Liệu cách nào sẽ đúng và phù hợp với trẻ? Cuốn sách Cha mẹ Nhật dạy con tự lập sẽ giúp bạn tìm ra được phương hướng nuôi dạy con hợp lý, giúp con phát triển và trưởng thành hơn.

Người mẹ tốt hơn là người thầy tốt – Doãn Kiến Lợi

Tác giả Doãn Kiến Lợi là một người mẹ, một giáo viên, một chuyên gia giáo dục gia đình. Người mẹ tốt hơn người là thầy tốt gồm bảy chương với các chủ đề khác nhau, theo trẻ từ khi còn nhỏ cho đến lúc trưởng thành. Cuốn sách bắt đầu với những lời nhắc nhở cho cha mẹ về tầm quan trọng trong vai trò làm cha mẹ và sự ảnh hưởng của họ đến sự phát triển của con cái. Tác giả khuyến khích cha mẹ đưa ra những quyết định tốt cho con, đồng thời truyền đạt cho con các giá trị, kỹ năng và cách suy nghĩ tích cực. Thay vì tập trung quá nhiều vào việc giúp con cái đạt thành tích cao trong học tập, cha mẹ cần tập trung vào cách giáo dục và rèn luyện kỹ năng sống cho con

Một trong những điểm nổi bật của cuốn sách là tác giả đã chia sẻ thực tế về cách giáo dục con gái của mình. Thông qua đó, chia sẻ với các bậc phụ huynh một số kinh nghiệm giáo dục có hiệu quả. Tác giả không chỉ nhắc nhở người đọc về tầm quan trọng của việc rèn luyện bản thân mình để trở thành một người mẹ tốt, mà còn giúp cho họ hiểu rõ hơn về bản chất của tình mẫu tử, sự quan tâm, chăm sóc của một người mẹ đối với con cái.

Các bậc làm cha mẹ cần đứng trên góc độ của con trẻ để nhìn nhận vấn đề, đừng bắt ép con trẻ sống theo lối sống mà người lớn áp đặt cho chúng. Bởi vì “trẻ em là một thế giới tồn tại độc lập hoàn mỹ, trong cơ thể bé nhỏ của chúng ẩn chứa sức sống mạnh mẽ vô biên, trong quá trình trưởng thành chúng có một tiềm lực biểu đạt tự mình nhào nặn, tự mình thành hình, giống như bên trong một hạt giống có ẩn chứa rễ, lá, hoa, trong điều kiện thích hợp tự nhiên sẽ phát triển (Trích Người mẹ tốt hơn là người thầy tốt). 

Để con được ốm – Nguyễn Trí Đoàn, Uyên Bùi

Được chắp bút bởi một người mẹ toàn thời gian và một bác sĩ khoa nhi có kinh nghiệm điều trị hơn 10 năm. Những câu chuyện từ lúc mang thai đến lúc sinh con, hay kinh nghiệm thực tế từ những bệnh nhi của cả hai tác giả sẽ giúp cho cha mẹ có thể áp dụng kiến thức vào cuộc sống hàng ngày của mình. 

Trong cuốn sách, bác sĩ Nguyễn Trí Đoàn và tác giả Uyên Bùi đề cập đến những vấn đề cơ bản như cách chọn thực phẩm cho trẻ, cách bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ, cách giải quyết các vấn đề liên quan đến ăn uống của trẻ như chế độ ăn, thói quen ăn uống và cách giảm cân cho trẻ khi cần thiết. Ngoài ra, sách cũng đưa ra các lời khuyên về việc nuôi dạy trẻ em để có được sức khỏe toàn diện, bao gồm các lĩnh vực như giấc ngủ, vận động và giảm stress. Kiến thức y khoa trong sách hoàn toàn đáng tin cậy vì có những thông số nghiên cứu cực kỳ xác thực, chính vì vậy bạn đọc hoàn toàn có thể tin tưởng và áp dụng những kiến thức hữu ích từ sách để nuôi dưỡng đứa trẻ tốt hơn.

Con nghĩ đi, mẹ không biết! – Thu Hà

Làm sao để con thành người tử tế? Chỉ cần ba mẹ lao động tử tế, sống đàng hoàng trước mắt con mỗi ngày. Thông qua câu chuyện về con gái của mình, tác giả muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc dành thời gian và quan tâm đến con cái. Cuốn sách cũng khuyến khích cha mẹ nên trao quyền cho con, đồng thời giúp con phát triển các kỹ năng và phẩm chất cần thiết để tự lập.

Ngoài ra, Con nghĩ đi, mẹ không biết! cũng đưa ra nhiều ý tưởng và phương pháp giúp cha mẹ hiểu thêm về tâm lý và nhu cầu của trẻ trong quá trình phát triển. Tác giả cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cân bằng giữa công việc và cuộc sống gia đình, để có thể dành nhiều thời gian hơn cho con cái và xây dựng một môi trường gia đình ấm áp, hạnh phúc.

Cha mẹ thời đại kỹ thuật số – Shin Yee Jin

Shin Yee Jin là bác sĩ chuyên khoa Sức khỏe Tâm thần trẻ em và Thanh thiếu niên tại Bệnh viện Severance (Seoul, Hàn Quốc), giáo sư giảng dạy tại khoa Sức khỏe tâm thần Trẻ em và Thanh thiếu niên thuộc Đại học Y Yonsei. Bà hoạt động với vai trò là chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực giáo dục, muốn thông qua cuốn sách Cha mẹ thời đại kỹ thuật số giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về các tác động công nghệ đến con cái của mình và tìm ra cách giải quyết các vấn đề liên quan đến sự phát triển của trẻ.

Trong sách, tác giả Shin Yee Jin đã trình bày rất chi tiết và cặn kẽ các thách thức mà nhiều bậc phụ huynh đang phải đối mặt trong việc nuôi dạy con trong thời đại 4.0 ngày nay. Từ việc sử dụng điện thoại di động, máy tính bảng, cho đến việc truy cập internet và các mạng xã hội. Trong cuốn sách, tác giả đã chỉ ra và phân tích ảnh hưởng của các thiết bị này ở phạm vi rất rộng từ sự phát triển của não bộ tới thái độ, cảm xúc, hành vi xã hội của trẻ em. Bên cạnh đó, tác giả cũng đưa ra cho các bậc cha mẹ “phương pháp giáo dục kỹ thuật số” nhằm bảo vệ trẻ em khỏi những tác hại của của các sản phẩm công nghệ. 

Kỷ luật không nước mắt – Peter L. Stavinoha, Ph.D., Sara Au

Mỗi đứa trẻ đều muốn thử thách giới hạn của mình (và đôi khi thử thách sự kiên nhẫn của cha mẹ). Đó là một phần tự nhiên trong quá trình lớn lên. Với vai trò là người cha, mẹ, nhiệm vụ của bạn là truyền đạt cho con biết điều gì tốt và điều gì xấu. Thực tế, không ít các bậc cha mẹ vì những vấn đề khác nhau của trẻ mà nổi giận, thậm chí có lúc không kiềm chế được đã lớn tiếng chửi mắng hay đánh đập con cái. Cuốn sách này sẽ giúp bạn xác định nguyên nhân, giải thích những gì thúc đẩy hành vi, cách ngăn chặn bạo lực và cách tự kiểm soát.

Tác giả đã chia sẻ quan điểm – kỷ luật không hẳn là hình phạt, thay vào đó, hình phạt chỉ là một phương tiện của kỷ luật. Vì vậy thay vì dùng hình phạt, các bậc phụ huynh có thể sử dụng những “chiến thuật” khác nhau nhằm giáo dục con cái hiểu ra “điều hay, lẽ phải” mà không phải sử dụng những hình phạt có khả năng tổn thương con trẻ.

Cốt lõi của phương pháp giáo dục này xuất phát từ việc thấu hiểu trẻ, quan tâm đến những lý do thật sự đằng sau cách xử sự của trẻ cũng như tác động từ môi trường xung quanh. Từ đó, các bậc phụ huynh thay vì trừng phạt con trẻ, có thể tìm các cách phù hợp. Bao gồm hành động hoặc lời nói, nhằm đưa ra thông điệp đâu là hành vi đúng đắn, đâu là hành vi không tốt cho trẻ.

Cuốn sách Kỷ luật không nước mắt cũng chia sẻ những bước chủ động mà bạn có thể thực hiện để phát triển những nét tính cách tích cực ở con, giúp con trở thành một người trưởng thành hạnh phúc, sống hữu ích và thành công, cũng như phát hiện những trạng thái tiêu cực gây nguy hiểm cho trẻ, cách làm lành và tìm hướng giải quyết tốt nhất với con.

Thói quen của mẹ nuôi con tự giác học tập – Ryoichi Murakami

Thói quen của mẹ nuôi con tự giác học tập hướng dẫn cho các bậc phụ huynh cách nuôi dạy con trẻ để trở thành những người tự giác và đam mê học tập. Tác giả chia sẻ những kinh nghiệm, phương pháp và thói quen cần thiết để giúp trẻ phát triển khả năng tự học và có định hướng trong cuộc sống.

Tác giả đưa ra các lời khuyên và bài học về việc truyền cảm hứng cho trẻ học tập, tạo ra môi trường học tập tích cực và khuyến khích trẻ thực hành những kỹ năng tự học. Cuốn sách cũng giới thiệu những thói quen tốt cho bố mẹ áp dụng trong việc nuôi dạy con, bao gồm sự kiên nhẫn, đồng cảm và khả năng lắng nghe.

Ryoichi Murakami là người sáng lập, CEO của El Camino, một trường luyện thi hàng đầu ở Tokyo. Nhiều học sinh của ông liên tục đậu vào các trường ưu tú như Đại học Tokyo và tham gia kỳ thi Olympic Toán Quốc tế. Ngoài việc giảng dạy tại El Camino, Murakami còn tích cực xuất bản sách, viết câu hỏi cho kỳ thi Olympic Toán Quốc tế. Tác phẩm của ông được đánh giá cao và đã trở thành một tài liệu hữu ích cho các bậc phụ huynh muốn giúp con trẻ phát triển một thói quen học tập tích cực.

Chờ đến mẫu giáo thì đã muộn – Ibuka Masaru

Chờ đến mẫu giáo thì đã muộn là một trong những cuốn sách về nuôi dạy con được cha mẹ Nhật đón nhận nhất. Cuốn sách bàn về phương pháp giáo dục trẻ trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi của tác giả Ibuka Masaru, người sáng lập tập đoàn Sony đồng thời là một nhà nghiên cứu giáo dục.

Dựa trên những nghiên cứu về sinh lý học của não bộ và di truyền học, ông đã khẳng định sự phát triển về trí tuệ và năng lực của trẻ được quyết định trong giai đoạn từ 0 đến 3 tuổi, giai đoạn này là “thời kỳ thích hợp” để “nuôi dạy một đứa trẻ trở nên ngoan ngoãn, vui vẻ, có trí tuệ thông minh và khỏe mạnh”.

Nghe thì có vẻ không hợp lý cho lắm, bởi chúng ta, đặc biệt là các bậc cha mẹ Việt thường quan niệm rằng một đứa trẻ ở độ tuổi này vẫn chưa đủ nhận thức để có thể hiểu những gì chúng ta nói, huống hồ gì là giáo dục. Nhưng bằng những chứng cứ khoa học trong suốt nhiều năm nghiên cứu của mình, ông Ibuka đã chỉ ra rằng chính sự chưa trưởng thành khiến trẻ em sơ sinh có khả năng vô tận. Hãy so sánh trẻ em với những loài động vật khác trong thế giới tự nhiên. Khi chúng được sinh ra, chúng đã có những bản năng cơ bản như có thể tự đi lại, có thể tự bơi sau một vài giờ đồng hồ. Nhưng con của chúng ta lại không biết gì ngoài việc khóc và bú.

Chúng như những tờ giấy trắng mà các bậc cha mẹ có thể viết gì lên đó cũng được. Ngoài ra, bộ não con người gồm có khoảng 14 tỷ tế bào não và chúng sẽ được liên kết với nhau để xử lý toàn bộ nhận thức thông tin. Tiếp nhận các kích thích bên ngoài càng nhiều bao nhiêu thì các liên kết hình thành càng nhiều bấy nhiêu. Ấy vậy mà, đến khoảng 3 tuổi trẻ đã hoàn thành 70 – 80% các liên và có trọng lượng não bằng 80% não người lớn. Nếu xem bộ não như một CPU của máy tính thì giai đoạn 0 đến 3 tuổi là thời gian để hoàn thành ổ cứng và từ 4 tuổi trở đi là thời gian để update các phần mềm. Như vậy, tính cách, khả năng tư duy, liên kết sự việc và sáng tạo của trẻ hoàn toàn phụ thuộc vào sự giáo dục trong giai đoạn sơ sinh thay vì phải chờ trẻ trưởng thành.

Chiến lược của mẹ thay đổi cuộc đời con – Ibuka Masaru

Tiếp nối thành công của Chờ đến mẫu giáo thì đã muộn, tác giả tiếp tục nghiên cứu và cho ra đời cuốn sách Chiến lược của mẹ thay đổi cuộc đời con. Tác giả cho biết, sự trưởng thành sau này của bé còn nhờ vào tình cảm ấm áp của người mẹ trong quá trình nuôi dạy, nhưng khoa học cũng đã chứng minh những điều kiện môi trường ngay khi vừa chào đời sẽ tác động lên trí não trẻ một sức ảnh hưởng lớn mà sau này không thể thay đổi được. Vì vậy, giáo dục trẻ từ lúc 0 tuổi, hay thậm chí ngay sau khi chào đời rất quan trọng.

Trong cuốn sách này, Ibuka đặc biệt chú trọng đến vai trò của người mẹ trong giai đoạn con 0 tuổi. Giáo dục trẻ 0 tuổi, giáo dục trẻ tuổi ấu thơ đòi hỏi sự tham gia của người mẹ mà dù có bất cứ chuyên gia giáo dục, học giả cao siêu nào cũng không thể thay thế được. Sự nghiệp trọng đại mà chỉ có người mẹ mới làm được, cho nên sự kỳ vọng của Ibuka vào những người mẹ lại càng lớn hơn. Đọc cuốn sách này, mong các bậc cha mẹ sẽ nhận ra thông điệp mà Ibuka Masaru muốn gửi gắm đến những người mẹ, “hãy tự tin lên hướng về phía con mình”, điều đó sẽ mở cửa cho những khả năng vô hạn mà trẻ 0 tuổi có.

Montessori : Phương pháp giáo dục toàn diện cho trẻ 0-6 tuổi

Cuốn sách sẽ là lời giải đáp cho bạn những băn khoăn, trăn trở làm thế nào để nuôi dưỡng toàn diện 9 loại hình thông minh cho con. Cuốn sách là tâm huyết và kinh nghiệm của tác giả sau 26 năm trong nghề nuôi dạy trẻ, kết hợp cùng với phương pháp Montessori và thuyết đa trí tuệ của Tiến sĩ Howard Gardner (ĐH Harvard). Cuốn sách gồm 8 chương, 4 chương đầu giới thiệu về đặc điểm phát triển của trẻ giai đoạn 0 – 6 tuổi, giới thiệu về 9 loại hình thông minh và các thời kì nhạy cảm tương ứng để kích hoạt mỗi hình thông minh trong số đó. 4 chương sau sẽ giới thiệu đến độc giả 39 hoạt động thú vị để kích hoạt tiềm năng của con mà cha mẹ có thể áp dụng ngay tại nhà. Ứng với mỗi hoạt động tác giả đều ghi chú rõ thời gian nên thực hiện để đạt hiệu quả cao nhất. Cuốn sách không chỉ cung cấp cho bạn một cái nhìn toàn diện về sự phát triển của trẻ trong giai đoạn 0 – 6 tuổi mà còn cung cấp cho bạn những ý tưởng để quá trình nuôi dạy con trở nên thật nhẹ nhàng và hiệu quả.

Từ những cuốn sách này, cha mẹ sẽ được tìm hiểu về những phương pháp nuôi dạy con hiệu quả và tạo ra một môi trường phát triển tốt nhất cho sự trưởng thành của trẻ. Hy vọng những gợi ý này sẽ giúp ích cho các bậc cha mẹ trong việc chăm sóc và nuôi dạy con của mình một cách tốt nhất. Hãy khám phá những cuốn sách hữu ích này để nâng cao kỹ năng nuôi dạy con của mình nhé!