Bạn đã bao giờ tự hỏi vì sao sách giả, sách lậu lại xuất hiện ngày càng nhiều trên thị trường? Đằng sau những cuốn sách bắt mắt, giá rẻ ấy mang đến hệ lụy gì cho xã hội? Hãy để DIMI BOOK chia sẻ đến bạn những câu chuyện về tác hại của chúng nhé!
NỘI DUNG BÀI VIẾT
Sách giả, sách lậu là gì?
Sách giả và sách lậu là khái niệm chỉ những cuốn sách được in ấn và phát hành không có giấy phép xuất bản hợp pháp, in lậu và kinh doanh trái pháp luật. Dưới đây là cách hiểu về hai thuật ngữ này:
- Sách giả: Đây là những cuốn sách được sao chép từ các bản gốc thông qua việc quét hoặc chụp lại, sau đó in ra mà không có sự đồng ý của tác giả hoặc nhà xuất bản. Chúng có nội dung và cách trình bày giống như sách gốc nhưng chất lượng in ấn thấp hơn rất nhiều. Một số sách giả thậm chí còn không in đầy đủ nội dung, hình minh họa để tiết kiệm chi phí in ấn.
- Sách lậu: Là những cuốn sách được in mà không có giấy phép xuất bản hợp pháp, nội dung chưa được kiểm duyệt bởi các nhà xuất bản trước khi in. Sách lậu thường thiếu các tài liệu xác nhận nguồn gốc, quyền sở hữu liên quan đến tác phẩm trên thị trường (ít nhất là tại Việt Nam), và không có giấy phép xuất bản theo quy định.
Để nhận biết sách giả, sách lậu, bạn có thể dựa vào những đặc điểm sau:
- Giá cả: Bạn có thể so sánh giá cả trên các sàn thương mại điện tử của nhà xuất bản. Sách giả thường có giá thấp hơn so với sách chính hãng.
- Chất lượng in ấn: Sách lậu thường có chất lượng in ấn kém, chữ in nhòe, màu sắc của sách lậu bị mờ, nghiêng, mất nét.
- Chất lượng giấy và kỹ thuật đóng sách: Vì ưu tiên bán hàng giá rẻ nên sách giả, sách lậu thường sử dụng loại giấy kém chất lượng, thô ráp và mỏng.
- Thông tin và hình ảnh trên bìa sách: Sách giả thường có màu bìa, kích thước hoặc thông tin thiếu chính xác. Không có hiệu ứng, font chữ đa dạng.
- Tem chống hàng giả của sách chính hãng: Hiện nay tem chống giả đều được dán bên ngoài các loại sách phân phối chính hãng.
Tác hại đối với tác giả và nhà xuất bản
Sách giả gây ra nhiều hệ lụy cho các chủ thể khác nhau. Tuy nhiên tác giả và nhà xuất bản là cá nhân, tổ chức bị ảnh hưởng trực tiếp.
Tác giả thất thoát tài sản trí tuệ
Sách là tài sản trí tuệ của tác giả, khi sách giả, sách lậu được bán trên thị trường, tác giả sẽ không nhận được bất kỳ lợi nhuận nào từ việc bán đi chất xám của mình.
Ví dụ, giả sử một cuốn sách của tác giả A được bán với giá 100.000 đồng và tác giả nhận được 10% tiền bán sách, tức là 10.000 đồng mỗi cuốn sách. Nếu có 1000 cuốn sách giả của tác giả A được bán, tác giả sẽ mất đi 10 triệu đồng tiền tác quyền.
Ảnh hưởng tới uy tín của tác giả và nhà xuất bản
Sách giả, sách lậu thường có chất lượng in ấn kém, có thể làm mất đi giá trị nghệ thuật và thông điệp mà tác giả muốn truyền đạt. Điều này không những làm giảm uy tín của tác giả mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hình ảnh của các nhà xuất bản.
Nếu một cuốn sách phát hành trên thị trường mà có chất lượng kém, người đọc không biết đó là sách lậu, họ có thể nghĩ rằng tác giả và nhà xuất bản không chú trọng đến chất lượng sản phẩm, dẫn đến việc họ không mua sách của tác giả hoặc nhà xuất bản này nữa.
Tác hại đối với người đọc
Bên cạnh tác giả và nhà xuất bản, người đọc là đối tượng chính bị ảnh hưởng bởi các nội dung sai sự thật, không chính thống.
Tiếp nhận thông tin sai lệch, độc hại
Sách giả, sách lậu thường không qua kiểm duyệt nghiêm ngặt, do đó có thể chứa nhiều thông tin sai lệch, không đúng sự thật. Nhiều trường hợp sách in lậu xuất hiện các nội dung độc hại. Điều này có thể gây hiểu lầm hoặc còn có thể truyền bá các quan điểm lệch lạc với chuẩn mực đạo đức đúng đắn, ví dụ như phân biệt chủng tộc, tôn giáo hoặc giới tính. Từ đó gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho người tiếp xúc với các thông tin đó, đặc biệt là thế hệ trẻ – tương lai của đất nước.
Ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe
Sách giả, sách lậu vì muốn cạnh tranh về giá mà thường chọn in ấn bằng các nguyên liệu kém chất lượng, có thể chứa hóa chất gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Ví dụ, một cuốn sách giả có thể sử dụng mực in chứa chì, một chất độc có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khi tiếp xúc trong thời gian dài, như kích ứng da, đau mắt, hoặc thậm chí là ung thư.
Hình thành tư duy và thói quen xấu
Việc mua bán sách giả, sách lậu là vi phạm pháp luật, tham gia vào thị trường đen và tạo điều kiện cho các hoạt động bất hợp pháp khác. Và khi tiếp diễn việc này thường xuyên, người mua có thể trở nên lệch lạc về nhân cách, lối sống. Khi việc mua sách giả được coi là bình thường, đồng nghĩa với việc người mua không còn tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ. Điều này có thể hình thành thói quen xấu, tư duy không đúng đắn về trách nhiệm xã hội và đạo đức cá nhân.
Tác hại đối với xã hội
Sách giả, sách lậu sẽ mang lại tác động tiêu cực cho toàn xã hội. Đồng thời, sách giả, sách lậu có giá thành rẻ hơn sách thật, sự cạnh tranh không lành mạnh, gây mất cân bằng thị trường sách và kinh tế nói chung.
Gây thiệt hại cho nền kinh tế
Sách giả, sách lậu là hoạt động trái phép và tất nhiên không thể đóng thuế. Điều này gây thiệt hại cho nền kinh tế nơi mà bạn đang sống. Ví dụ, một đơn vị kinh doanh sách giả, sách lậu có thể bán hàng trăm nghìn cuốn sách mỗi năm mà không đóng một đồng thuế nào, gây thất thu cho ngân sách nhà nước. Đồng thời, việc này cũng làm giảm thu nhập của những tác giả thật – người thường phải đóng thuế từ tiền bản quyền mà họ nhận được khi bán sách. Như vậy, nhà nước cũng như người dân sẽ phải chịu thiệt hại kép từ việc làm này.
Ảnh hưởng đến văn hóa
Sách giả tràn lan mang theo nội dung sai lệch, độc hại được lan truyền rộng rãi. Nó ảnh hưởng không nhỏ tới tư tưởng, suy nghĩ, văn hóa của người đọc, đặc biệt là giới trẻ và trẻ em.
Ví dụ, một cuốn truyện lậu có thể chứa nội dung không phù hợp với thuần phong mỹ tục, truyền bá nội dung đồi trụy hoặc gây phẫn nộ. Điều này làm đảo lộn nhân sinh quan, ảnh hưởng không tốt đối với trẻ em – những người dễ bị tác động, dẫn dắt bởi những thông tin mà họ tiếp nhận.
Cần làm gì để tránh tình trạng tiêu thụ sách giả?
Để tránh tình trạng tiêu thụ sách giả, cả các tổ chức phát hành lẫn người đọc đều cần phải có những hành động cụ thể:
Các tổ chức phát hành
- Tuyên truyền: Tổ chức các chiến dịch tuyên truyền rộng rãi về tác hại của sách giả và lợi ích của việc mua sách chính hãng.
- Đảm bảo chất lượng: Đảm bảo rằng sách được phát hành đạt chất lượng cao, từ nội dung đến hình thức, để người đọc có thể dễ dàng phân biệt với sách giả.
- Hợp tác với cơ quan chức năng: Hợp tác chặt chẽ với cơ quan chức năng để đăng ký bản quyền và kịp thời ngăn chặn việc phát hành sách giả.
Người đọc
- Nâng cao tư duy: Người đọc cần tự ý thức về lợi ích của việc mua sách bản quyền, tìm hiểu về các tác hại và thực trạng kinh doanh sách giả hiện nay.
- Mua sách tại các điểm bán uy tín: Hạn chế mua sách ở những nơi không rõ nguồn gốc, thay vào đó, nên mua sách tại các cửa hàng sách uy tín hoặc trang web chính thức của nhà xuất bản.
Nhớ rằng, mỗi hành động nhỏ cũng có thể góp phần lớn vào việc chống lại tình trạng sách giả. Hãy cùng nhau bảo vệ quyền lợi của chính mình và cộng đồng.
Xem thêm:
Văn hóa đọc sách của genZ trong kỷ nguyên số
Tình trạng sản xuất và mua bán sách giả, sách lậu không chỉ ảnh hưởng độc hại cho chính bạn đọc, mà còn gây ra những hệ lụy không đáng cho xã hội. Chúng vừa truyền đạt thông tin sai lệch và còn làm mất đi sự tôn trọng đối với tài sản trí tuệ của tác giả. Hãy cùng nhau nói không với sách giả, sách lậu, ủng hộ những cuốn sách bản quyền để trở thành một thế hệ trẻ thông thái, có trách nhiệm với cộng đồng.
