Xuất bản sách là gì? Giải đáp mọi vấn đề về xuất bản sách

“Sách đối với độc giả là món ăn tinh thần giàu tri thức và chiêm nghiệm.
Sách đối với tác giả là di sản, của cải quý giá.”

Chưa bao giờ việc xuất bản sách lại dễ dàng và thuận tiện như hiện nay là nhận định của nhiều báo chí và cộng đồng. Thay vì thụ động gửi bản thảo cho các nhà xuất bản và chờ đợi “vận may” thì những cây bút hoàn toàn có thể chủ động tự xuất bản sách bản quyền cho riêng mình. Làm thế nào để làm được điều đó?

Với kinh nghiệm xuất bản sách cho nhiều tác giả với nhiều chủ đề khác nhau, DIMIBOOK sẽ chia sẻ cho các bạn cách để tự xuất bản sách hợp pháp và được thị hiếu quan tâm.

Xuất bản sách là gì?

Nhắc đến xuất bản sách, chúng ta thường nghĩ ngay tới rất nhiều cuốn sách trên kệ nhà sách. Tuy nhiên, lĩnh vực xuất bản còn rộng hơn thế, không chỉ sách in giấy mà các tài liệu còn thể xuất bản bằng nhiều dạng sách điện tử, video, âm thanh,… thông qua các nhà xuất bản hoặc các cơ quan được cấp giấy phép xuất bản. Cụ thể như sau:

Theo khoản 1 Điều 4 Luật Xuất bản 2012, xuất bản là việc tổ chức, khai thác bản thảo, biên tập thành bản mẫu để in và phát hành hoặc để phát hành trực tiếp qua các phương tiện điện tử.

Hai phương thức xuất bản bao gồm:

• In là việc sử dụng thiết bị in để tạo ra xuất bản phẩm từ bản mẫu.
• Phát hành là việc thông qua một hoặc nhiều hình thức mua, bán, phân phát, tặng, cho, cho thuê, cho mượn, xuất khẩu, nhập khẩu, hội chợ, triển lãm để đưa xuất bản phẩm đến người sử dụng.
  (Khoản 2 và khoản 3 Điều 4 Luật Xuất bản 2012)

Xuất bản phẩm là tác phẩm, tài liệu về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục và đào tạo, khoa học, công nghệ, văn học, nghệ thuật được xuất bản thông qua nhà xuất bản hoặc cơ quan, tổ chức được cấp giấy phép xuất bản bằng các ngôn ngữ khác nhau, bằng hình ảnh, âm thanh và được thể hiện dưới các hình thức sau đây:
a) Sách in;
b) Sách chữ nổi;
c) Tranh, ảnh, bản đồ, áp-phích, tờ rời, tờ gấp;
d) Các loại lịch;
đ) Bản ghi âm, ghi hình có nội dung thay sách hoặc minh họa cho sách.

Do đó, xuất bản sách là một loại xuất bản phẩm được thể hiện bằng hình thức sách in hay sách chữ nổi, tùy theo lựa chọn của tác giả. Tìm hiểu một số luật cơ bản về xuất bản sẽ giúp bạn thuận lợi hơn trong quá trình xuất bản sách.

Ai có thể tự xuất bản sách?

Theo Điều 2 Luật Xuất bản 2012, cơ quan, tổ chức, cá nhân trong nước, tổ chức nước ngoài hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam, cá nhân nước ngoài cư trú tại Việt Nam có liên quan đến hoạt động xuất bản thì đều có thể xuất bản sách.

Có thể nói, chỉ cần bạn là công dân Việt Nam hoặc nước ngoài đang cư trú tại Việt Nam thì đều có quyền xuất bản tác phẩm của mình.

Chủ đề nào có thể được xuất bản sách bản quyền?

Tương tự như những cuốn sách có mặt trên thị trường hiện nay, hầu hết các chủ đề trong cuộc sống đề có thể được khai thác và xuất bản thành sách. Sao cho nội dung không vi phạm bản quyền với các tác phẩm đã xuất bản khác, hoặc phản cảm không được phép theo luật.

Một số lĩnh vực xuất bản sách được độc giả quan tâm hiện nay

Sau đây là những thể loại sách trên thị trường, trong mỗi phần sẽ có nhiều nhánh nhỏ khác liên quan đến chủ đề chính:

• Sách Chính trị – pháp luật;
• Sách Khoa học công nghệ – Kinh tế;
• Sách Văn học nghệ thuật;
• Sách Văn hóa xã hội – Lịch sử;
• Sách Giáo trình; Giáo dục;
• Sách Truyện, tiểu thuyết;
• Sách Tâm lý, tâm linh, tôn giáo;
• Sách Sách thiếu nhi

Cách chọn chủ đề viết sách

Để xuất bản một cuốn sách bất kỳ, chắc chắn bạn cần quan tâm tới danh mục mà sách bạn được xếp vào. Điều này vừa giúp bạn hiểu các vấn đề bản quyền về nội dung sách, vừa tìm hiểu được thị hiếu của độc giả tới thể loại đó.

Trả lời 4 câu hỏi quan trọng sau trước để chọn chủ đề viết sách thích hợp nhất:

1. Thể loại sách gì đang được độc giả quan tâm hiện nay và trong tương lai?
2. Nội dung cuốn sách mình viết đã có ai viết chưa? Nội dung tương tự có trên thị trường sách như thế nào?
3. Đối tượng/ lứa tuổi độc giả bạn muốn hướng đến là ai?
4. Thế mạnh của bản thân bạn có thể hỗ trợ gì cho viết sách?

Rất dễ dàng nếu bạn đã có kinh nghiệm viết sách, tuy nhiên, những người lần đầu tiên viết sách khá băn khoăn khi lựa chọn một thể loại. Bởi ấn bản đầu tiên là đứa con tinh thần quan trọng với bất kỳ tác giả nào. Mặc dù nói rất nhiều chủ đề đều có thể viết, tự xuất bản một cuốn sách hiện nay không khó nhưng chắc chắn điều khó khăn là cách để sách của bạn được yêu thích và mua nhiều!

Những điều cần chuẩn bị trước khi xuất bản sách

Tất cả những điều bạn cần làm trước khi muốn xuất bản một cuốn sách là hoàn thành bản thảo tác phẩm để gửi cho nhà xuất bản. Xem xét kỹ lưỡng về nội dung và chính tả trước khi gửi bản thảo đi sẽ giúp tác phẩm của bạn chỉnh chu hơn khi được các nhà xuất bản tham khảo.

Hiện nay có hai mô hình xuất bản sách là:

• Bán quản quyền sách cho nhà xuất bản: Lúc này, tác giả không cần bỏ ra tiền xuất bản và sẽ được nhận tiền bản quyền cho sách được bán.
• Tác giả tự xuất bản sách: Tác giả thường giữ toàn quyền về nội dung và bản quyền của sách. Tuy nhiên, tác giả sẽ tự lo toàn bộ chi phí, xin giấy phép,… từ A tới Z theo quy trình xuất bản sách theo quy định.

Nếu bạn đã có bản thảo, hãy tìm đến những công ty chuyên tư vấn xuất bản sách để được đưa ra các lời khuyên chuyên môn khách quan, giúp bạn lựa chọn được hình thức xuất bản sách thích hợp nhất.

Lợi nhuận từ xuất bản sách là bao nhiêu?

Với sự phổ biến rộng rãi của việc xuất bản sách như hiện nay, để tìm hiểu được các khoản lợi nhuận thu về là không hề khó. Dựa vào hai mô hình xuất bản sách mà lợi nhuận của tác giả cũng khác nhau. Cụ thể như:

Bán bản quyền sách

Với hình thức bán bản quyền lại cho các nhà xuất bản, tác giả sẽ được nhận khoảng từ 8 – 15% tổng số tiền xuất bản. Tác giả có thể được nhận nhiều hơn tùy vào thỏa thuận với nhà xuất bản. Có thể tính theo công thức sau:

Lợi nhuận = tổng số sách được in x N% x giá bìa

Mặc dù đây là hình thức truyền thống rất phổ biến, tuy nhiên nếu tính toán ví dụ như bạn được in 3000 cuốn, giá mỗi cuốn là 100.000đ, với chiết khấu lợi nhuận là 10%. Số tiền bạn có thể thu về là = 3000 x 10% x 100.000đ = 30tr. Mỗi năm nếu bạn chỉ viết lách thì có thể viết được 2-3 cuốn tùy vào chủ đề và số lượng trang.

Phải biết rằng viết được một cuốn sách và có thể được xuất bản không hề dễ dàng. Không phải bản thảo nào cũng được mua bản quyền ngay, việc chờ đợi nhiều tháng để được nhà xuất bản ký hợp đồng cũng thường gặp. Số lợi nhuận này khá ổn để trở thành nguồn thu nhập thụ động đối với những người đang có công việc chính khác, và yêu thích viết lách.

Tự xuất bản sách

Đối với hình thức tự xuất bản sách, ưu điểm lớn là tác giả được sở hữu toàn bộ lợi nhuận thu về từ bán sách. Nếu vẫn dựa theo lượng in 3000 cuốn, giá bìa mỗi cuốn 100.000đ, bạn bán được 2000 cuốn sẽ thu lại được: 2000×100.000đ = 200.000.000đ. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích to lớn cũng có rủi ro đi kèm: tác giả sẽ là người bỏ ra toàn bộ chi phí xuất bản và thực hiển thủ tục xuất bản theo luật yêu cầu.

Nếu bạn tự tin với thương hiệu cá nhân, có lượng khán giả nhất định, có hiểu biết hoặc kinh phí để đầu tư cho việc marketing cho sách sau khi xuất bản để lượng sách bán ra được nhiều thì có thể lựa chọn hình thức này.

Tùy vào mục đích và điều kiện khác nhau mà tác giả lựa chọn hình thức phù hợp nhất với mình. Có nhiều tác giả mong muốn để lại di sản của cuộc đời hơn là kinh doanh. Nếu bạn có bản thảo và muốn ra mắt sách nhưng gặp khó khăn trong việc bán bản quyền với các nhà xuất bản, tự xuất bản sẽ là lựa chọn sáng suốt.

Xem thêm:

• Hành trình tự xuất bản một cuốn sách
• Nên tự xuất bản sách hay bán bản quyền sách?

Quá trình và thủ tục tự xuất bản sách có phức tạp không?

Đối với tác giả đã hoàn thành xong bản thảo và muốn tự xuất bản sách của mình mà không bán lại bản quyền cho các nhà xuất bản khác. Quy trình tham khảo dành cho bạn như sau:

Tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả như thế nào?

Theo luật pháp Việt Nam, các vấn đề bản quyền về tác phẩm sẽ được bảo hộ bởi Luật Sở hữu Trí tuệ. Tác phẩm là sản phẩm sáng tạo trong lĩnh vực văn học, nghệ thuật và khoa học được thể hiện bằng bất kỳ phương tiện hay hình thức nào. Tuy nhiên không phải hình thức nào cũng được bảo hộ, mà chúng cần được thể hiện dưới hình thức hợp pháp nhất định và có tính nguyên gốc.

Tính nguyên gốc là không sao chép, bắt chước tác phẩm khác. Nhưng tính nguyên gốc không có nghĩa là không được kế thừa về mặt ý tưởng nội dung từ những ý tưởng đã được khai thác. Các phẩm được tạo ra bằng sức lao động trí óc của tác giả, sáng tạo làm mới cách thể hiện hình thức nội dung lấy cảm hứng từ những ý tưởng đã có vẫn được quyền bảo hộ. Tuy nhiên, để chắc chắn nội dung của bạn có thật sự là sáng tạo, hãy nhờ các chuyên gia tư vấn về sở hữu trí tuệ trợ giúp nhé.

Danh mục tác phẩm được bảo hộ bản quyền tác giả

Tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học được nhà nước bảo hộ chia tác phẩm thành ba loại sau:

• Tác phẩm viết (written works);
• Tác phẩm âm thanh (sound recordings);
• Tác phẩm hình ảnh (motion pictures).

Một số loại hình tác phẩm sau đây sẽ được Luật Sở hữu Trí tuệ bảo hộ như: Truyện, kịch, tài liệu bản vẽ, công trình khoa học, tác phẩm tạo hình, ảnh, phim, video, chương trình máy tính, bài hát, v.v.

Những nội dung nào không được bảo hộ quyền tác giả?

Có một số nội dung không thuộc phạm vi bảo hộ quyền tác giả, các tin tức này cho phép chúng ta sử dụng để làm dẫn chứng trong học tập, nghiên cứu, sản xuất nội dung,… mà không được xem là ăn cắp bản quyền. Đó là:

• Tin tức thời sự thuần tuý đưa tin..
• Văn bản quy phạm pháp luật,văn bản hành chính,văn bản khác thuộc lĩnh vực tư pháp và bản dịch chính thức của văn bản đó.
• Quy trình, hệ thống, phương pháp hoạt động, khái niệm, nguyên lý, số liệu.

Bên cạnh đó, luật về quyền dành cho tác giả của Việt Nam nhấn mạnh đến các tiêu chuẩn tối thiểu về mặt nội dung của tác phẩm. Các tác phẩm có nội dung chống phá chế độ, vi phạm giá trị đạo đức hoặc các thuần phong mỹ tục của dân tộc hoàn toàn không được bảo hộ.

Đăng ký bản quyền tác giả ở đâu?

Căn cứ theo Điều 34 Nghị định 22/2018/NĐ-CP, nơi tiếp nhận hồ sơ đăng ký quyền tác giả là Cục bản quyền tác giả thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tại địa phương. Bạn có thể đến Cục Bản quyền tác giả hoặc Văn phòng đại diện của Cục này tại miền Bắc – Trung – Nam là Hà Nội, Đà Nẵng và Hồ Chí Minh để làm thủ tục bản quyền. Như:

Ngoài việc tới trực tiếp các Văn phòng nếu trên để đăng ký bản quyền tác giả, bạn cũng có thể liên hệ DIMI BOOK, đơn vị tư vấn xuất bản sách để được tư vấn, làm thủ tục hồ sơ đăng ký bản quyền tác giả và gửi hồ sơ tới các văn phòng đại diện cục bản quyền. Tác giả chỉ cần cung cấp thông tin theo hồ sơ mà không cần trực tiếp tới văn phòng đăng ký.

Xem thêm:

• 7 mẹo giúp bạn viết sách kiếm tiền thành công
• Làm thế nào để tự xuất bản sách cho riêng mình?

DIMIBOOK – Tư vấn tự xuất bản sách bản quyền chuyên nghiệp

“Thật khó có thể đem so sánh giá trị của sách với bất kỳ của cải hữu hình khác như xe cộ, nhà cửa. Chúng thường hao mòn và lụi tàn dần theo thời gian, nhưng giá trị trí thức trong sách có thể sống mãi.”

Một câu chuyện trong cuốn sách có thể thay đổi tư duy, lối sống hay cả cuộc đời của một con người, một thế hệ. Những trải nghiệm tương đồng trong sách đem đến sự sẻ chia, nâng đỡ cho nhiều tâm hồn cần được an trú vào thời điểm khó khăn. Những kiến thức thường nhật, những bài học hay đều có thể trở thành “người bạn tinh thần” của độc giả.

DIMIBOOK là địa chỉ chuyên nghiệp và đáng tin cậy chuyên tư vấn xuất bản sách từ A tới Z cho tác giả. Đến với chúng tôi, bất kỳ những người yêu viết lách nào cũng có thể ra mắt ấn phẩm riêng của bản thân mình thật hấp dẫn!

Các dịch vụ cung cấp bao gồm:

• Chấp bút sách
• Đăng ký bản quyền tác giả sách
• Biên tập sách tiêu chuẩn
• Dàn trang
• Thiết kế bìa thu hút độc giả
• In ấn tối ưu chi phí
• Truyền thông sách

Nếu bạn là người lần đầu xuất bản sách hay đã là tác giả sách hoàn toàn có thể liên hệ với chúng tôi. DIMIBOOK luôn sẵn sàng hỗ trợ và đưa ra những lời khuyên hữu ích nhất cho bạn.

Không chỉ đơn thuần là tư vấn xuất bản, DIMIBOOK mang trong mình sứ mệnh kết nối tác giả và nhà xuất bản để làm giàu thêm giá trị và màu sắc cho kho tàng tri thức Việt.