Sống trong cuộc đời, ai cũng có lúc trải qua những phút giây thăng trầm. Vì sao có người thật thảnh thơi, lại có người khác bị nhấn chìm trong đau khổ? Bạn có biết con người có bao nhiêu loại cảm xúc? Nên làm gì khi con sóng giận dữ và tiêu cực ập tới?
Tựa sách Hiểu về trái tim của thầy Minh Niệm là hành trình đi sâu vào khám phá nội tâm, để tìm ra cảm xúc đang hiện hữu, hiểu rõ hơn về chúng và đưa ra những quyết định sáng suốt. Đồng thời, Thầy Minh Niệm tin rằng sự tỉnh thức và chánh niệm sẽ giúp người đọc sống trọn vẹn từng khoảnh khắc.
NỘI DUNG BÀI VIẾT
Tác giả Minh Niệm – người “thầy” của những bài học chữa lành
Tác giả sách Hiểu về trái tim, Thầy Thích Minh Niệm tên thật là Lê Quốc Triều, sinh năm 1975 tại Châu Thành, tỉnh Tiền Giang. Nhắc đến hai chữ “Minh Niệm”, mọi người sẽ nghĩ ngay đến một vị Thiền sư tinh tấn, đĩnh đạc và có kiến thức sâu rộng về Phật giáo. Ngoài ra, Thầy còn là một tác giả, nhà thơ, nhà tâm lý trị liệu và giảng dạy thiền Vipassana nổi tiếng với cộng đồng người Việt ở cả trong nước và quốc tế.
Năm 17 tuổi, sau khi tốt nghiệp THPT, Lê Quốc Triều đã quyết định đi theo con đường tu tập và nghiên cứu Phật học tại Phật học viện Huệ Nghiêm của TP.HCM, lấy pháp danh Minh Niệm.
Phải đến khi trải qua biến cố lớn, mất cả song thân trong một vụ tai nạn, cuộc đời của nhà sư Minh Niệm mới bắt đầu mở ra một trang mới. Từ kinh nghiệm tự chữa lành nỗi đau của bản thân, kết hợp với 2 năm khoác balo “tu bụi” khắp nước Mỹ để thấy được nhiều số phận cuộc đời, Thầy tự nhận lúc đó mới có đủ trí tuệ để nhận ra đâu là hạnh phúc đích thực.
Cũng trong khoảng thời gian này, Thầy Thích Minh Niệm đã theo những vị Thiền sư nổi tiếng như Thích Nhất Hạnh, Ajahn Chah và Sao Tejaniya thiền tập. Đến khi đủ tinh tấn và lành lặn “vết thương” của chính mình, Thiền sư Minh Niệm bắt đầu quay về, giúp đỡ lại những người cũng đang lạc lối trên hành trình tìm lại ý nghĩa của cuộc sống.
Hiểu về trái tim – Tấm lòng của một bậc đại trí
Hiểu về trái tim là một trong các cuốn sách của Thầy Minh Niệm đã được xuất bản, đúc kết và chia sẻ kinh nghiệm làm sao để duy trì lối sống tỉnh thức.
“Cách đây mười tám năm, tôi đã quyết lòng ra đi tìm hạnh phúc chân thật. Dù thời điểm ấy, ý niệm về hạnh phúc chân thật trong tôi còn rất mơ hồ, nhưng tôi vẫn tin rằng nó có thật và luôn hiện hữu trong thực tại. Đến mười năm sau tôi mới tìm thấy được con đường. Rồi mãi đến bây giờ tôi mới tự tin đặt bút xuống ghi lại những gì mình đã khám phá và trải nghiệm để chia sẻ với mọi người.”
Đây là lời chia sẻ của Thiền sư Minh Niệm khi cho ra mắt cuốn sách lần đầu tiên vào năm 2011. Thông qua 50 chương sách, tác giả Minh Niệm đã lý giải cơ chế hoạt động của 50 cảm xúc, cảm giác và hiện tượng tâm lý bên trong mỗi con người.
Ai cũng biết cảm xúc là vui, buồn, hờn, giận, yêu, ghét, lo lắng hay sợ hãi. Nhưng những cảm xúc đó xuất phát từ đâu và bản chất của chúng thế nào thì không phải ai cũng hiểu rõ. Khi lật giở từng trang của Hiểu về trái tim, bạn sẽ thấy người biết làm chủ cảm xúc mới là người có trí tuệ và cách nắm bắt cảm xúc cũng là gốc rễ quyết định hạnh phúc hay khổ đau trong cuộc đời.
Với lối hành văn nhẹ nhàng, gần gũi nhưng vô cùng thấm thía của một bậc đại trí, nội dung sách Hiểu biết về trái tim từng chút đi vào lòng độc giả như lời tâm tình như những người bạn tri kỷ. Đó cũng là lý do vì sao ngay từ khi ra mắt, sách Hiểu về trái tim của Thầy Thích Minh Niệm đã đón nhận được rất nhiều tình yêu thương từ độc giả, trở thành cuốn sách có số lượng in lần đầu lớn nhất với 100.000 bản.
Dù đã ra mắt hơn 10 năm, đến nay Hiểu về trái tim vẫn là cái tên không thể thiếu trong tủ sách kỹ năng sống của nhiều người.
Gọi tên cảm xúc để nhìn đời bằng mắt trong
Mở đầu cuốn sách Hiểu về trái tim, tác giả Minh Niệm đã viết:
“Người ta vẫn thường nói rằng nghèo là khổ, nghèo khổ, chứ ít ai nói giàu khổ cả. Thật ra, người nghèo có nỗi khổ của người nghèo mà người giàu cũng có nỗi khổ của người giàu. Người nghèo vì không muốn chấp nhận cái nghèo, oán ghét cái nghèo, muốn được giàu nên mới khổ. Còn người giàu lại sợ bấy nhiêu tài sản chưa đủ làm người khác nể phục, sợ bị phá sản, sợ bị kẻ xấu lợi dụng hay hãm hại nên mới khổ.”
Quan niệm của Phật giáo cũng cho rằng “Đời là bể khổ”. Nhưng tại sao có người dù sống trong cái nghèo vẫn hạnh phúc? Hay như có người dù bị mất hết tài sản, từ giàu thành nghèo vẫn lạc quan yêu đời? Tất cả đều liên quan đến “tam độc”: tham – sân – si.
Dù không trực tiếp nhắc đến 3 chữ này nhưng thông qua ví dụ được tác giả minh họa, bất cứ ai cũng có thể thấy sự hiện diện của chúng chính là nguyên nhân dẫn đến khổ đau.
Người nghèo muốn được giàu là tham, sinh lòng oán ghét với hoàn cảnh nghèo khó là sân và chỉ nhìn thấy mình thiệt thòi hơn người khác là si. Trong khi đó, người giàu sợ mất đi tài sản là tham, mê muội trong sự công nhận và nể phục là sân, nuôi dưỡng ý niệm xấu rằng ai cũng muốn hãm hại mình là si.
Như vậy, có thể kết luận, chỉ cần tham – sân – si không xuất hiện, khổ đau cũng biến mất. Để hướng dẫn cách bảo hộ tâm ý trước “tam độc”, Thiền sư Minh Niệm đã sử dụng các khái niệm về bất như ý, vô thường và sống với hiện tại.
“Dù ta có tài năng đến đâu, dù ta có chuẩn bị kỹ lưỡng đến mức nào, thì những điều bất như ý vẫn cứ xảy ra theo lẽ tự nhiên của nó”. Thầy Minh Niệm
Khái niệm vô thường đại diện cho sự vận động và biến đổi không ngừng của cuộc sống. Những cảm xúc tiêu cực như tức giận, buồn bã, lo lắng, sợ hãi xuất hiện chỉ thể hiện rằng sự biến đổi đang vượt khỏi tầm kiểm soát của ta.
Lúc này, điều quan trọng nhất chính là gọi tên được cảm xúc và bảo hộ cho tâm ý sáng suốt. Gọi tên được tức giận, ta sẽ không làm ra hành động tổn thương chính mình và những người xung quanh. Gọi tên được đau buồn, ta có thể tha thứ cho điều đã đẩy ta vào nghịch cảnh. Gọi tên được tuyệt vọng, ta mới đủ bình tĩnh để tìm đường thoát khỏi khó khăn.
Hiểu được ý niệm này cũng chính là lúc ta bắt đầu nhìn đời bằng mắt trong.
Tự mình làm nên hạnh phúc
Hạnh phúc là một khái niệm quen thuộc nhưng cũng rất khó định nghĩa. Mỗi người lại có một cách nhìn và cảm nhận hạnh phúc khác nhau. Nếu như trước đây, chỉ khi mong muốn được thỏa mãn bạn mới thấy hạnh phúc thì sau khi đọc xong cuốn sách Hiểu về trái tim, bạn sẽ biết cách cảm nhận hạnh phúc ngay từ những điều đang hiện diện, dù nó có như ý hay không.
“Có thể nói tâm ta như thế nào thì ta sẽ cảm nhận hạnh phúc như thế ấy. Bởi hạnh phúc vốn có sẵn trong tâm ta – ở đây và ngay bây giờ.” Thầy Minh Niệm
Ai sống trên cuộc đời này cũng hướng đến mục tiêu đi tìm hạnh phúc. Nhưng chẳng cần tìm kiếm đâu xa, hạnh phúc chính là cách chúng ta nhìn nhận mọi thứ xảy ra với đôi mắt và suy nghĩ của mình.
Hạnh phúc của mỗi người là do chính bản thân người đó tự quyết định. Khi nào ta vừa biết đón nhận niềm vui, vừa mở rộng dung lượng trái tim để ôm trọn lấy những điều trái nghịch, khi đó ta sẽ nhìn thấy dáng hình của hạnh phúc chân thực.
Những tư tưởng được tác giả Minh Niệm chia sẻ trong cuốn Hiểu về trái tim là sự kết hợp giữa Triết học Phật giáo Đại thừa và Thiền nguyên thủy Vipassana. Kết hợp với cách trình bày dễ hiểu, thực tế và rất đời thường, 50 chương sách là khái niệm về 50 cảm xúc cùng hiện tượng tâm lý luôn thường trực trong mỗi con người.
Xem thêm những tựa sách kỹ năng sống hay khác:
- Luật hấp dẫn – Sức mạnh tâm trí quyết định cuộc sống nhiệm màu
- Sống thực tế giữa đời thực dụng: Mời sự an yên tới cho người trẻ
Cảm xúc đến từ trái tim. Hiểu về trái tim chính là cẩm nang tuyệt vời giúp người đọc hiểu về bản chất của cảm xúc bên trong mình. Làm được như vậy, ta mới có thể thong thả đón nhận tất thảy hỷ – lộ – ái – ố mà cuộc đời đưa đến, thong thả sống một cuộc sống nhẹ nhàng hạnh phúc từng phút giây.
Nguồn trích dẫn: Tác phẩm Hiểu về trái tim của tác giả Minh Niệm
