Nghe qua cái tên Sherlock Holmes, hẳn nhiều người sẽ nghĩ đây là vị thám tử đình đám có thật trong lịch sử nhân loại. Tuy nhiên, Sherlock Holmes thực ra chỉ là một nhân vật văn học, được nhà văn Arthur Conan Doyle sáng tạo lên qua 4 cuốn tiểu thuyết và 56 truyện ngắn của mình.
Với lối viết tài tình, tác giả Arthur Conan Doyle đã giúp Sherlock Holmes trở thành một huyền thoại, nắm giữ vị trí nhân vật thám tử hư cấu nổi tiếng nhất lịch sử văn học thế giới.
NỘI DUNG BÀI VIẾT
Arthur Conan Doyle: Cha đẻ của series tiểu thuyết trinh thám Sherlock Holmes
Arthur Conan Doyle, tên đầy đủ là Sir Arthur Ignatius Conan Doyle (1859 – 1930) là một bác sĩ y khoa kiêm nhà thơ, tiểu thuyết gia và tác giả truyện ngắn người Anh. Ông đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong lịch sử văn học thế giới với nhân vật thám tử Sherlock Holmes.
Conan Doyle là người con thứ hai trong gia đình có 10 anh chị em tại Scotland. Được truyền cảm hứng bởi bác sĩ Bryan Charles Waller – một vị khách thuê nhà của mẹ – Doyle năm 17 đã tuổi quyết định theo đuổi lĩnh vực y học. Với thành tích học tập xuất sắc, ông đã nhận bằng Bác sĩ Y khoa và Thạc sĩ Phẫu thuật từ trường Đại học Edinburgh vào năm 22 tuổi. Và chỉ 4 năm sau đó, ông lại tiếp tục nhận bằng Tiến sĩ Y khoa.
Trong suốt thời gian học tập tại Edinburgh, Conan Doyle luôn cảm thấy ấn tượng với khả năng chẩn đoán tình trạng bệnh nhân của vị thầy giáo – Giáo sư Joseph Bell. Sau đó, chính vị thầy giáo này đã trở thành hình mẫu lý tưởng để Doyle phác họa lên hình ảnh thám tử Sherlock Holmes trong tiểu thuyết “A Study in Scarlet” của mình.
Xuất thân là một bác sĩ y khoa nhưng “chất” văn chương của Arthur Conan Doyle lại mang một vẻ hoài cổ và tinh tế. Thậm chí, cách sử dụng ngôn từ của ông còn được đánh giá là đi trước thời đại.
Có thể nói Doyle là một bậc thầy trong việc sử dụng ngôn từ để tạo ra những tình tiết hấp dẫn và những cuộc đối thoại thú vị cho các tác phẩm của mình. Đọc những chuyện ngắn và tiểu thuyết mà Doyle viết ra, nếu không phải tò mò, độc giả cũng sẽ cảm thấy “nổi da gà” vì những tình tiết kinh hoàng như đang xuất hiện ngay trước mắt.
Những hiểu biết và kinh nghiệm trong nhiều lĩnh vực như y học, thể thao, báo chí, chính trị, tâm linh,… cũng được Doyle tận dụng để cho ra đời các tác phẩm thuộc đa thể loại, từ truyện trinh thám, khoa học viễn tưởng, đến lịch sử và phi hư cấu.
Một số tác phẩm “để đời” của ông có thể kể đến:
- The Firm of Girdlestone (1890)
- The Stark Munro Letters (1895)
- Round the Red Lamp (1894)
Sherlock Holmes – Vị thám tử hư cấu nổi tiếng nhất lịch sử thế giới
Sherlock Holmes xuất hiện lần đầu tiên trong tiểu thuyết “A Study in Scarlet (Cuộc điều tra màu đỏ)” ra mắt năm 1887. Sherlock Holmes qua mô tả của Doyle là một thám tử tư, người có đam mê với việc truy bắt tội phạm trên khắp London vào thời kỳ Victoria và Edwardian. Holmes nổi bật với khả năng quan sát và suy luận tài tình.
Tiểu sử của Sherlock Holmes
Thông tin về gia đình và cuộc đời của Sherlock Holmes không được đề cập rõ. Nhưng qua một vài tình tiết xen kẽ trong mạch truyện, độc giả có thể phát hiện ra Holmes có một người anh trai tên Mycroft, người cũng sở hữu một trí thông minh đáng kinh ngạc, làm việc cho chính phủ Anh và thi thoảng sẽ hỗ trợ Holmes điều tra thông tin cho các vụ án. Ngoài ra, Holmes còn duy trì mối quan hệ đồng nghiệp với người bạn đồng hành là bác sĩ John Watson.
Độc giả cho rằng sự bí ẩn về thân thế chính là cách để Doyle giữ kín hành tung cho nhân vật của mình. Cũng nhờ vậy mà độc giả có thể tập trung hơn vào tài năng và những cuộc phá án của Sherlock Holmes, thay vì quan tâm về đời sống cá nhân.
Vị thám tử tư này qua sự miêu tả của Doyle là một biểu tượng của sự thông minh và sự tận tụy với công việc.
Series tiểu thuyết Sherlock Holmes – Nguồn cảm hứng nghệ thuật bất tận
Series Sherlock Holmes bao gồm 4 tiểu thuyết, 56 truyện ngắn và 2 truyện cực ngắn được xuất bản từ năm 1887 đến năm 1927. Những cuộc phiêu lưu của nhân vật Sherlock Holmes được lấy bối cảnh ở Châu Âu vào những năm 1880 và 1914, đa phần được thuật lại qua lời của người bạn đồng hành là bác sĩ John H. Watson.
Khách hàng của Holmes là những người ở đủ mọi tầng lớp, từ những vị vua chúa quyền lực nhất Châu Âu đến các quý tộc, nhà tư bản giàu có và cả những người nghèo khổ. Với danh tiếng của mình, Holmes thậm chí còn được người dân tin tưởng hơn đội an ninh quốc gia. Tuy nhiên, vị thám tử này chỉ hứng thú với sự công nhận của cảnh sát thay vì tìm kiếm những danh hiệu phù phiếm được chính phủ ban tặng.
Một số tác phẩm nổi bật trong series về vị thám tử lừng danh Sherlock Holmes của Conan Doyle có thể kể đến “Chiếc nhẫn tình cờ” (1887), “Vụ bê bối ở Bohemia” (1891), “Dải băng lốm đốm” (1892) hay “Con chó săn của dòng họ Baskerville” (1902).
Những câu chuyện này không chỉ là tác phẩm trinh thám hư cấu hay nhất mọi thời đại mà còn là minh chứng cho khả năng sáng tạo và tài viết lách của Conan Doyle.
Đến khi tác giả kết thúc cuộc đời Sherlock Holmes bằng cái chết trong “Vụ việc cuối cùng” vào năm 1893, độc giả thậm chí đã vô cùng đau khổ. Hơn 20.000 người đã hủy đăng ký tạp chí The Strand – nơi câu chuyện được đăng tải. Bản thân Doyle cũng nhận được rất nhiều bức thư phản đối được gửi đến, gọi ông là “đồ vũ phu”. Còn có thông tin cho rằng người dân London đã đeo băng đen nhằm để tang nhân vật này.
Có thể thấy Sherlock Holmes thực sự đã được độc giả coi như vị thám tử “bằng da bằng thịt” nổi tiếng trong lịch sử nhân loại. Với mong muốn được tái sinh nhân vật huyền thoại này, nhiều tác phẩm sách báo, phim ảnh và series truyền hình chuyển thể về những cuộc phiêu lưu của Holmes đã ra đời.
Đặc biệt nhất phải kể đến series truyền hình “Sherlock” của đài BBC với Benedict Cumberbatch thủ vai Sherlock Holmes. Sau khi phát sóng, series đã mang về được nhiều giải thưởng danh giá BAFTA, Critics’ Choice Television Award,…
Sherlock Holmes của Doyle không chỉ là bậc thầy của nghề thám tử, mà còn là biểu tượng văn hóa của nền văn học thế giới. Bên cạnh đó, Holmes cũng đã trở thành đại diện cho hình tượng thám tử được khắc họa trong phần lớn các tác phẩm điện ảnh từ năm 1888 đến nay.
Tư duy vượt thời đại
Những vụ án mà Sherlock Holmes đảm nhận thu hút độc giả không chỉ bởi tình tiết gay cấn mà còn bởi những câu nói sâu sắc và đầy tính triết lý.
“Không có gì dối trá hơn một sự thật hiển nhiên.”
“Cuộc đời thật sự lạ lùng hơn bất cứ thứ gì mà trí óc con người có thể tưởng tượng ra.”
“Khi bạn đã loại bỏ những điều vô lý, thứ còn lại dù có khó tin đến đâu vẫn là sự thật.”
Các câu thoại nổi tiếng của Sherlock Holmes này vừa phản ánh trí tuệ sắc bén, vừa thể hiện cái nhìn sâu sắc của nhân vật về cuộc sống và con người. Qua đó, độc giả cũng có thể nhìn thấy sự sắc bén trong lập luận và lối tư duy đi trước thời đại của tác giả Conan Doyle.
Các độc giả cho rằng Sherlock Holmes có tuổi thọ gấp đôi tác giả Conan Doyle. Thật vậy, nếu tuổi đời của tác giả là 71 năm thì tuổi đời của Sherlock Holmes đã đạt mốc 130 năm. Sau khi biến mất ở phi vụ cuối cùng, hình tượng vị thám tử hư cấu này vẫn luôn duy trì sự phổ biến đáng kinh ngạc trong nhiều thập kỷ qua.
Không sai khi nói rằng Sherlock Holmes là một trong những nhân vật thám tử hư cấu nổi tiếng nhất lịch sử nhân loại. Hình tượng vị thám tử này đã trở thành tượng đài của những người yêu thích thể loại trinh thám.
Xem thêm các tác giả sách nổi tiếng khác:
- William Shakespeare – “Người tình” vĩnh cửu của sân khấu
- Nguyễn Du – Cuộc đời phiêu bạt làm nên tên tuổi của một đại thi hào
Cho đến tận ngày nay, dù đã qua hơn 100 năm nhưng giá trị của di sản văn học này vẫn còn nguyên vẹn, là series truyện trinh thám ai cũng muốn đọc một lần và thường xuyên được sử dụng trong nhiều tình huống. Series Sherlock Holmes cũng được xem như dấu mốc quan trọng trong việc đưa tiểu thuyết trinh thám trở nên phổ biến hơn trên thế giới.
