Thủ tục xuất bản sách cần trải qua những bước như thế nào? Các công đoạn sẽ mất bao lâu? Liệu có sự khó khăn gì không để cho ra đời cuốn sách?
Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp tất cả.
NỘI DUNG BÀI VIẾT
Muốn xuất bản sách phải là sao?
Xuất bản sách là một quá trình phức tạp và đòi hỏi nhiều bước từ việc viết bản thảo cho đến khi cuốn sách được phát hành.
Viết hoàn thiện bản thảo
Trước tiên, bạn cần phải có một bản thảo hoàn chỉnh của cuốn sách. Điều này có thể bao gồm:
- Lên ý tưởng: Xác định chủ đề, nội dung và đối tượng độc giả mà bạn muốn hướng đến.
- Lập kế hoạch: Xây dựng dàn ý, lập kế hoạch viết để đảm bảo tiến độ.
- Viết: Bắt tay vào viết bản thảo. Điều này có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm tuỳ thuộc vào độ dài và độ phức tạp của cuốn sách.
->> ĐỌC THÊM: Làm cách nào để viết một cuốn sách hay?
Nếu bạn gặp khó khăn trong việc viết bản thảo, bạn có thể thuê dịch vụ chấp bút. Đây là những người viết chuyên nghiệp, có thể giúp bạn chuyển ý tưởng thành bản thảo hoàn chỉnh.
->> ĐỌC THÊM bài viết từ Co-founder DIMI BOOK: Mình bắt đầu với nghề viết sách thuê (chấp bút – Ghostwriting) như thế nào
Thủ tục xuất bản sách bao gồm những gì?
Xuất bản sách tại Việt Nam phải tuân theo các quy định của Luật Xuất bản. Dưới đây là các bước chi tiết và thủ tục cần thực hiện khi xuất bản sách tại Việt Nam.
Như đã chia sẻ ở nội dung trên, điều kiện quan trọng bạn cần có là hoàn thiện bản thảo.
Thông thường, các nhà xuất bản tại Việt Nam đều yêu cầu bạn phải dàn trang như một cuốn sách hoàn chỉnh (có bìa sách, có số trang, hình minh hoạ) thì họ mới chấp nhận việc đọc và cấp phép.
Thủ tục xin giấy phép xuất bản sách
Để được xuất bản sách, bạn phải xin giấy phép xuất bản sách từ cơ quan có thẩm quyền:
- Chọn nhà xuất bản: Bạn cần liên hệ với một nhà xuất bản (NXB) được cấp phép hoạt động tại Việt Nam. Hiện tại Việt Nam có 57 nhà xuất bản (100% đều thuộc nhà nước), ví dụ Nhà xuất bản Thế Giới, Nhà xuất bản Hồng Đức, Nhà xuất bản Đồng Nai,…
- Nộp bản thảo và hồ sơ xin cấp phép: Gửi bản thảo cùng hồ sơ xin cấp phép tới NXB. Hồ sơ xin cấp phép thường bao gồm:
- Đơn xin cấp phép xuất bản (theo mẫu của NXB).
- Bản thảo sách (bản in hoặc file mềm).
- Thông tin về tác giả và dịch giả (nếu có).
- Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu trí tuệ (nếu là sách dịch hoặc có sử dụng tài liệu của người khác).
->> ĐỌC THÊM: Xuất bản sách là gì? Giải đáp mọi vấn đề về xuất bản sách
->> ĐỌC THÊM: Cách tự xuất bản sách từ A – Z
->> ĐỌC THÊM: Nên tự xuất bản sách hay bán bản quyền sách?
Lưu ý điều kiện để được xuất bản sách
Để xuất bản sách tại Việt Nam, cần tuân thủ các điều kiện và quy định sau đây nhằm đảm bảo rằng nội dung sách hợp pháp và quyền sở hữu trí tuệ được bảo vệ:
Vậy luật xuất bản của Việt Nam cần những gì?
Nội dung không vi phạm pháp luật Việt Nam
- Tuân thủ pháp luật: Nội dung sách phải tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam, không chứa các thông tin cấm như phản động, kích động bạo lực, phân biệt đối xử, xâm phạm danh dự và nhân phẩm người khác.
- Không vi phạm đạo đức xã hội: Sách không được có nội dung trái với thuần phong mỹ tục, đạo đức xã hội.
- Bảo vệ an ninh quốc gia: Nội dung sách không được tiết lộ bí mật quốc gia, kích động chiến tranh, gây hại đến an ninh quốc phòng.
Nội dung thuộc quyền sở hữu của tác giả
- Quyền sở hữu trí tuệ: Tác giả phải chứng minh quyền sở hữu trí tuệ đối với nội dung sách. Điều này bao gồm việc đảm bảo rằng nội dung là do tác giả tự sáng tạo hoặc có quyền sử dụng hợp pháp (ví dụ như đã mua bản quyền, hoặc được phép sử dụng từ chủ sở hữu bản quyền gốc).
- Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu: Tác giả cần cung cấp các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu trí tuệ như giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, hợp đồng chuyển nhượng bản quyền, hoặc các văn bản pháp lý liên quan khác. Thường tác giả có thể viết một giấy cam kết bản quyền thuộc về tác giả và mọi trách nhiệm phát sinh đều chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Quy trình kiểm tra và thẩm định
Nhà xuất bản và cơ quan chức năng sẽ tiến hành kiểm tra và thẩm định nội dung sách trước khi cấp giấy phép xuất bản. Quá trình này bao gồm:
- Kiểm tra nội dung: Đảm bảo nội dung sách không vi phạm các quy định pháp luật.
- Kiểm tra quyền sở hữu: Xác minh quyền sở hữu trí tuệ đối với nội dung sách để tránh tranh chấp bản quyền.
Thông thường, để các thủ tục này được diễn ra nhanh chóng, thuận lợi và không làm mất quá nhiều thời gian của tác giả/doanh nghiệp, các công ty sách hiện tại của Việt Nam cho ra đời dịch vụ xuất bản sách trọn gói để hỗ trợ khách hàng trong mọi khâu. Bạn có thể liên hệ DIMI BOOK để biết thêm thông tin chi tiết về dịch vụ này nhé!
Thẩm định nội dung
Nhà xuất bản sẽ tiến hành thẩm định nội dung bản thảo để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và chính sách của nhà nước.
Sau khi thẩm định xong, NXB sẽ gửi hồ sơ xin giấy phép xuất bản đến Cục Xuất bản, In và Phát hành thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông.
Nhận giấy phép xuất bản
Quá trình xét duyệt giấy phép xuất bản có thể mất trung bình 15 ngày đến 30 ngày tuỳ vào nội dung bản thảo.
Nếu được chấp thuận, bạn sẽ nhận được giấy phép xuất bản từ Cục Xuất bản, In và Phát hành.
Sau khi nhận giấy phép xuất bản sách (thường sẽ mất 15 ngày để được cấp phép), tác phẩm sẽ được quyền in ấn sau đó là quá trình nộp lưu chiểu lên Thư viện Quốc gia để được cấp giấy phép phát hành sau 10 ngày (được phép bán sách trên toàn quốc).
Cách xuất bản sách ở Việt Nam cho người mới bắt đầu
Thời gian để hoàn thành một xuất bản phẩm như thế nào?
Một trong những điều thắc mắc mà các tác giả hoặc doanh nghiệp tìm đến DIMI BOOK là thời gian để một xuất bản phẩm ra đời thế nào?
Bạn có thể lưu ý vài thông tin như sau:
1. Nếu chưa có bản thảo và muốn được chấp bút sách thì bao lâu hoàn thành?
– Hiện tại trung bình một bản thảo team DIMI BOOK sẽ hoàn thành cho tác giả là 2 – 3 tháng (tuỳ số lượng chữ và độ khó của nội dung.
2. Nếu có bản thảo rồi thì những công đoạn khác sẽ như thế nào?
– Thời gian xin giấy phép: 15 ngày
– Thời gian thiết kế, dàn trang, vẽ minh hoạ: 10 – 15 ngày
– Thời gian in ấn là: 14 ngày (riêng mùa cao điểm từ giờ đến tháng 9 là khoảng 18 – 30 ngày, tuỳ số lượng in ấn).
– Thời gian nhận giấy phát hành: 15 ngày
Từng công đoạn sẽ có lưu ý riêng mà mỗi bản thảo, mỗi tác giả mình sẽ tư vấn kỹ để khách hàng có sự lựa chọn và cân nhắc trước khi quyết định.
Tác giả có thể cân nhắc tìm một đơn vị hợp tác phù hợp để làm (không quan trọng), DIMI BOOK chỉ cần tác giả phải hiểu được những thuật ngữ, những quy định khi xuất bản sách để tránh phải sai sót hoặc có được kế hoạch ra mắt sách, kế hoạch thu về lợi nhuận tối đa như mong muốn.
Vậy để xuất bản sách ở Việt Nam thì cần quy trình thế nào?
Điều đầu tiên, bài viết đã chia sẻ đến bạn là cần có một bản thảo hoàn chỉnh. Cũng lưu ý rằng bản thảo phải đúng quy định của Luật xuất bản như vấn đề tôn giáo, chính trị, thuần phong mỹ tục và bản quyền.
Tiếp theo là vấn đề thiết kế, dàn trang. Bạn có thể tự thiết kế bìa, dàn trang trên các phần mềm hỗ trợ như Canva, Indesign,… để tạo nên một sản phẩm đúng yêu cầu nhà xuất bản (trước khi nghĩ đến việc đẹp nhé).
Sau khi đã có một phiên bản tạm gọi là “Version 1”, bạn sẽ tiến hành tới công đoạn xin giấy phép xuất bản. Nếu bản thảo thuộc nội dung đặc thù như tôn giáo, y học, giao thông vận tải,… thì bạn có thể liên hệ các Nhà xuất bản chuyên phụ trách cho nội dung như thế, tương ứng là Nhà xuất bản Tôn giáo, Nhà xuất bản Y học, Nhà xuất bản Giao thông Vận tải.
Còn lại các thể loại phổ thông như dạng sách kỹ năng, thiếu nhi, đào tạo,… gần như các nhà xuất bản khác đều cấp phép được (Như Nhà xuất bản Thế giới, Nhà xuất bản Hồng Đức, Nhà xuất bản Thanh niên).
Sau khi bản thảo được nhà xuất bản duyệt nội dung, yêu cầu chỉnh sửa một số lỗi thì sẽ được cấp giấy phép in ấn. Số lượng in ấn đăng ký bao nhiêu thì không được in quá số lượng đó nhưng được phép in ít hơn số lượng cho phép. Bởi vì giấy phép có thời hạn một năm nhưng cần làm việc với nhà in trong vấn đề hợp đồng in ấn nếu bạn chia ra thành nhiều đợt in ấn nhé.
Sau khi chốt file in, sẽ là công đoạn in ấn và gia công thành phẩm từ phía nhà in. Ở công đoạn này sẽ có phát sinh những lỗi về chất lượng mực in, giấy in hoặc vấn đề gia công gặp phải lỗi về cắt xén, khâu chỉ, đúc keo,… Bạn cần tìm nhà in uy tín để gửi gắm niềm tin, hoặc thông qua DIMI BOOK để giám sát chất lượng, để hạn chế lỗi sai sót thấp nhất có thể nhé.
Sau khi in ấn xong, bạn cần nộp đến nhà xuất bản từ 10 – 15 cuốn sách thành phẩm để họ gửi lên Thư Viện Quốc gia cũng như Cục Xuất bản, In và Phát hành để lưu trữ, kiểm tra và chờ nhận giấy phát hành sau 10-15 ngày. Khi bạn nhận giấy phát hành cũng là lúc cuốn sách của bạn được quyền bán trên toàn quốc.
Một lưu ý nữa là nếu bạn muốn ký gửi tại các nhà sách như Phương Nam hay Fahasa, bạn cần chiết khấu cho họ từ 48 – 50% so với giá bìa. (Ví dụ bìa có giá 100.000 VNĐ thì Phương Nam hoặc Fahasa sẽ thu về được 50.000 VNĐ nếu phân phối sách của bạn).
Họ sẽ ưu tiên ký với đơn vị liên kết, các công ty sách hơn là cá nhân, vì thế nếu đưa một đơn vị làm trọn gói, bao gồm cả phân phối như DIMI BOOK đang làm thì bạn sẽ được hỗ trợ tốt hơn ở khâu đưa sách lên kệ của hầu hết nhà sách online cũng như ofline trên toàn quốc. Bạn sẽ nhận về doanh thu (thực bán) sau 2 tháng/lần đối soát, số tiền này sẽ được chuyển khoản vào tài khoản của bạn.
Đăng ký bản quyền tác giả để có thêm giấy khai sinh cho tác phẩm của mình cũng là điều nên tiến hành. DIMI BOOK cũng có nhận nhiệm vụ này để tác giả không phải tốn nhiều công sức cho khâu giấy tờ, cũng như hạn chế sai sót bị trả hồ sơ về.
->> ĐỌC THÊM: Đăng ký bản quyền tác giả: Tầm quan trọng và cách đăng ký
Trải qua những công đoạn trên, về cơ bản là cuốn sách của bạn đã thành hình và có thể phân phối ở bất kỳ kênh nào bạn muốn. Có thể bạn có sẵn cộng đồng, đây là lợi thế để cuốn sách của bạn đến đúng đối tượng cũng như tiêu thụ nhanh chóng.
Bạn cũng có thể chọn đơn vị làm dịch vụ để phát hành giúp bạn. Như DIMI BOOK hiện tại sau khi xuất bản sách cho khách hàng đều được uỷ quyền để làm nhiệm vụ phân phối ở hầu như các kênh bán trên toàn quốc. Tác giả không cần quá lo lắng về đầu ra cho sách hoặc không phải dành nhiều thời gian cho chuyện bán sách (vốn dĩ không phải chuyên môn của mình).
Xuất bản sách là một hành trình dài và đòi hỏi sự kiên nhẫn, đam mê, và kiên trì. Tuy nhiên, việc nhìn thấy tác phẩm của mình được in thành sách và được độc giả đón nhận sẽ là phần thưởng xứng đáng cho những nỗ lực bạn đã bỏ ra. Mong rằng những chia sẻ về thủ tục xuất bản sách sẽ hữu ích cho bạn. DIMI BOOK chúc bạn sớm có cuốn sách đầu tiên của mình thuận lợi để nhanh chóng tái bản.