Trong thị trường sách ngày càng phát triển đa dạng, rất nhiều chuyên gia ở các lĩnh vực khác nhau mong muốn ra mắt cuốn sách riêng – di sản trí tuệ mà họ đã tích lũy nhiều năm tới độc giả. Theo đó, chấp bút sách dần trở thành con đường nghề nghiệp đầy triển vọng, giúp người viết tự do tiếp cận với nhiều dự án hơn. Chấp bút sách là công việc gì? Vì sao nói đây là một nghề đầy tiềm năng? Những thách thức của nghề này là gì? Cùng DIMI BOOK tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé!
NỘI DUNG BÀI VIẾT
Chấp bút sách là gì?
Chấp bút sách – Ghostwriting (hay viết sách thuê, viết sách theo hợp đồng) là quá trình tạo ra một tác phẩm hoàn chỉnh dựa trên ý tưởng, thông tin hoặc hướng dẫn được cung cấp bởi khách hàng. Đây là một công việc đặc thù, một giai đoạn quan trọng trong những bước để xuất bản một cuốn sách hoàn chỉnh. Trong đó, người chấp bút đảm nhận toàn bộ quá trình viết lách, bao gồm từ việc lên cấu trúc nội dung đến viết bản thảo cuối cùng.
Trong lĩnh vực chấp bút sách, có một số dạng viết sách thuê phổ biến như:
- Chấp bút sách cho người nổi tiếng
- Chấp bút sách cho doanh nhân
- Chấp bút sách cho chuyên gia
- Chấp bút sách cho bất cứ khách hàng nào có nhu cầu
Phân biệt người chấp bút sách và biên tập sách
Thông thường, người chấp bút sách dễ bị nhầm lẫn với người biên tập sách. Dù cả hai đều tham gia vào quá trình hoàn thiện nội dung cho một cuốn sách nhưng công việc cụ thể của từng vị trí sẽ khác nhau.
Người chấp bút sách
Người chấp bút là người viết nội dung chính. Họ có nhiệm vụ tạo ra một tác phẩm hoàn chỉnh dựa trên ý tưởng hoặc thông tin được cung cấp bởi khách hàng. Vai trò của họ tương tự như một kiến trúc sư xây dựng một tòa nhà mới: biến những “viên gạch” ý tưởng thành một tác phẩm hoàn chỉnh và chất lượng.
Từ việc lên kế hoạch cấu trúc nội dung đến việc phát triển từng chương và đoạn văn, người chấp bút chịu trách nhiệm xây dựng từng phần của cuốn sách, đảm bảo rằng mọi yếu tố đều ăn khớp để tạo ra một tác phẩm liền mạch. Có thể nói, người chấp bút không chỉ là người viết mà còn là người định hình và hoàn thiện ý tưởng của khách hàng, giúp hiện thực hóa những khát vọng và thông điệp mà khách hàng mong muốn truyền tải đến độc giả. Sau khi xong quá trình chấp bút được hoàn thành, tác giả có thể gửi bản thảo cho các nhà xuất bản có cùng lĩnh vực để được xem xét. Hoặc liên hệ với các đơn vị tư vấn tự xuất bản để xuất bản, khi tác giả đã có cộng đồng độc giả tích cực.
Người biên tập sách
Người biên tập sách chủ yếu tập trung vào chỉnh sửa và cải thiện một bản thảo đã hoàn thiện. Biên tập viên không trực tiếp viết nội dung mới, thay vào đó họ làm việc với văn bản hiện có để đảm bảo rằng nó đạt tiêu chuẩn về cấu trúc, ngữ pháp và sự rõ ràng.
Công việc cụ thể của một người biên tập sách bao gồm sửa lỗi và tinh chỉnh phong cách viết, giúp nội dung của cuốn sách trở nên hấp dẫn hơn, phù hợp với đối tượng đọc mục tiêu hơn.
Trong khi người chấp bút viết mới toàn bộ tác phẩm từ đầu, người biên tập sách lại giống như một thợ kim hoàn, chịu trách nhiệm mài giũa sản phẩm thô trở nên hoàn hảo hơn.
Ưu điểm của nghề chấp bút
Nghề chấp bút sách không chỉ đơn thuần là công việc viết lách, mà còn mang đến nhiều cơ hội gia tăng thu nhập cũng như phát triển bản thân cho những người yêu thích văn chương.
Tự do sáng tạo nội dung
Cùng với sự đa dạng về mặt nội dung của nhiều thể loại sách khác nhau, những khách hàng cũng sẽ đến từ nhiều lĩnh vực như kinh tế, giáo dục, sức khỏe, chăm sóc sắc đẹp,… Chấp bút sách có nhiều sự lựa chọn về lĩnh vực sẽ viết. Đặc biệt, đây là một nghề lý tưởng cho những ai yêu thích sự tự do và sáng tạo, bởi lẽ nó cho phép người viết chủ động xây dựng nội dung theo cách của riêng mình. Người chấp bút không bị ràng buộc bởi các khuôn khổ cứng nhắc mà có thể tự do phát triển ý tưởng và xây dựng cốt truyện, miễn sao làm rõ được ý tưởng ban đầu của khách hàng.
Tuy nhiên, đây cũng là một thách thức khi người viết cần không ngừng sáng tạo để thiết kế nhân vật, phát triển các tình tiết cũng như lồng ghép thông điệp sao cho cuốn hút.
Linh hoạt về thời gian và không gian làm việc
Linh hoạt về thời gian và không gian làm việc là một ưu điểm lớn khác của nghề này. Thay vì phải dành hầu hết thời gian trong ngày tại văn phòng, nghề chấp chút cho phép bạn làm việc tự do ở bất cứ đâu. Từ quán cà phê yên tĩnh đến góc làm việc tại nhà, thậm chí cả khi đang đi du lịch, chỉ cần là nơi mang đến cho bạn sự tập trung và cảm hứng viết lách đều có thể trở thành địa điểm làm việc lý tưởng.
Thời gian làm việc cũng có thể được điều chỉnh dựa trên lịch trình cá nhân, cho phép bạn quản lý công việc hiệu quả, đồng thời dễ cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân. Điều kiện duy nhất là bạn phải có một sản phẩm hoàn thiện và chất lượng gửi đến khách hàng theo đúng thời hạn đã thỏa thuận.
Cơ hội hợp tác với nhiều người tài năng
Trong quá trình chấp bút, bạn sẽ có cơ hội làm việc với đa dạng đối tượng khách hàng, ở nhiều độ tuổi và địa vị xã hội khác nhau. Đôi khi khách hàng của bạn còn có thể là một chuyên gia trong lĩnh vực nào đó. Sự hợp tác này không chỉ giúp mở rộng mạng lưới quan hệ cá nhân mà còn mang đến cho bạn những bài học quý giá để áp dụng trong chính cuộc sống của mình.
Bên cạnh đó, làm việc với những người tài năng sẽ tạo cơ hội để bạn tiếp cận với những ý tưởng độc đáo, những cách nhìn nhận vấn đề khác biệt, từ đó làm phong phú thêm nguồn “chất liệu” sử dụng cho viết lách của mình.
Kiếm được thu nhập ổn định
Mức thù lao cho dịch vụ chấp bút phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ dài và độ khó của sách, danh tiếng của người chấp bút, độ “chịu chi” của khách hàng,… Tuy nhiên, nhìn chung thu nhập từ công việc này thường khá cạnh tranh, trung bình dao động từ 20.000.000 – 100.000.000 đồng cho một bản thảo.
Sự linh hoạt trong việc nhận dự án cũng sẽ mang đến cho người chấp bút nhiều cơ hội để nâng cao thu nhập. Bằng cách nhận các dự án viết sách từ nhiều khách hàng khác nhau, người chấp bút có thể tạo ra nguồn thu nhập liên tục, đồng thời phát triển sự nghiệp một cách ổn định trong lĩnh vực tự do.
3 lý do nói chấp bút sách là một nghề nghiệp tự do đầy tiềm năng
Ngành xuất bản sách hiện nay đang được định hướng trở thành một ngành kinh tế phát triển, kéo theo cơ hội việc làm trong ngành rộng mở và nghề chấp bút sách cũng nổi lên như một nghề nghiệp tự do đầy tiềm năng. Vậy đâu là những lý do cụ thể giúp công việc này được coi là nghề nghiệp đáng mơ ước?
Thị trường sách luôn sôi động
Theo số liệu từ Cục Xuất bản, In và Phát hành, tổng kết năm 2022, số lượng sách được xuất bản trong năm đạt 598,9 triệu bản. So với thời điểm năm 2017, con số này đã tăng 91%, minh chứng cho việc ngay cả khi công nghệ phát triển mang đến nhiều hình thức tiếp cận thông tin mới, nhu cầu đọc sách của độc giả vẫn không ngừng gia tăng.
Bên cạnh sách giấy truyền thống, xu hướng xuất bản sách điện tử dần trở nên phổ biến cũng mở ra nhiều cơ hội việc làm mới cho người chấp bút. Việc phát hành sách điện tử không yêu cầu in ấn, kho bãi hay vận chuyển đồng nghĩa với việc tiết kiệm được thời gian và chi phí xuất bản. Điều này giúp hoạt động xuất bản sách trở nên dễ tiếp cận hơn với nhiều người, làm tăng nhu cầu sử dụng dịch vụ viết sách thuê cũng ngày một lớn.
Cơ hội nghề nghiệp đa dạng
Viết sách thuê cho phép người chấp bút thử sức với nhiều thể loại sách khác nhau, từ hư cấu như tiểu thuyết, truyện ngắn đến phi hư cấu như sách hướng dẫn, tài liệu chuyên môn, tự truyện. Việc phát triển cốt truyện, xây dựng nhân vật, nghiên cứu và trình bày thông tin của mỗi thể loại sách đều có những điểm riêng biệt.
Sự đa dạng này không chỉ giúp người chấp bút duy trì hứng thú và độ sáng tạo trong công việc, mà còn tạo điều kiện để họ khám phá nhiều lĩnh vực mới. Qua đó, người chấp chút sách có thể làm giàu kinh nghiệm để tăng cường khả năng thích ứng với các yêu cầu khác nhau của khách hàng.
Thu nhập hấp dẫn
Như đã đề cập, mức thù lao cho công việc chấp bút thường khá cạnh tranh, phản ánh giá trị và độ phức tạp của từng dự án. Càng có khả năng đảm nhiệm nhiều dự án, giải quyết tốt các dự án với dung lượng lớn hoặc phức tạp, thu nhập của người chấp bút càng cao. Đặc biệt là khi sách tạo được tiếng vang tốt, bán được nhiều bản hoặc được phát hành trên nhiều nền tảng khác nhau, người chấp bút còn có cơ hội kiếm thêm thu nhập từ tiền thưởng, hoa hồng,…
Công việc chấp bút đòi hỏi sự đầu tư lớn về thời gian và công sức để nghiên cứu, viết, chỉnh sửa và hoàn thiện nội dung sách. Muốn làm được điều này, ngoài khả năng sử dụng ngôn ngữ tốt, người chấp bút còn phải rất tỉ mỉ. Nói cách khác, họ thường tốn nhiều rất giờ làm việc mới có thể tạo ra một tác phẩm chất lượng. Ngoài ra, nếu muốn theo đuổi sự nghiệp viết sách thuê lâu dài, người chấp bút còn cần liên tục học hỏi để trau dồi tư duy phân tích, nghiên cứu thông tin chính xác và tổ chức nội dung logic, chuyên nghiệp. Đó là lý do vì sao chi phí để hoàn thiện một bản thảo chấp bút thường khá cao, đảm bảo xứng đáng với công sức người chấp bút bỏ ra.
Thách thức của nghề chấp bút sách
Dù đầy tiềm năng nhưng những người theo đuổi nghề chấp bút sách cũng phải đối mặt với không ít thách thức. Thứ nhất, sự cạnh tranh cao trong ngành xuất bản yêu cầu người chấp bút phải không ngừng cải thiện kỹ năng cũng như cập nhật xu hướng mới để duy trì vị thế và thu hút khách hàng. Đặc biệt, người chấp bút cần hiểu về rõ cấu trúc một cuốn sách, các tiêu chí quan trọng của một cuốn sách hoàn chỉnh, các thủ tục xuất bản sách và các vấn đề khác để đảm bảo tạo ra được tác phẩm như ý.
Thứ hai, khó khăn trong việc tìm kiếm ý tưởng mới có thể làm giảm cảm hứng làm việc, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng tác phẩm. Vì vậy, để gắn bó lâu dài với nghề này đòi hỏi người chấp bút cần thật khéo léo trong việc tìm kiếm và duy trì niềm yêu thích với công việc.
Bên cạnh đó, người làm nghề chấp bút còn phải đối mặt với khó khăn trong việc tìm kiếm khách hàng. Đặc biệt đối với những người mới đi theo con đường này, để có được hợp đồng đầu tiên thường tốn rất nhiều thời gian và công sức. Bởi lẽ, sẽ hiếm có khách hàng nào sẵn lòng trả tiền thuê người chấp bút chưa từng có sản phẩm hoàn thiện. Áp lực từ việc xử lý khối lượng công việc khổng lồ trong một thời gian ngắn cũng có thể gây căng thẳng khiến người chấp bút muốn bỏ cuộc, nhất là khi phải làm việc các khách hàng khó tính.
Nếu muốn vượt qua những thách thức trên, người chấp bút cần không ngừng học hỏi và nâng cao kỹ năng, đồng thời chú trọng xây dựng mạng lưới quan hệ để mở rộng cơ hội hợp tác. Việc đầu tư cho các khóa học hoặc thường xuyên tham gia hội thảo về viết lách sẽ là cách hữu ích giúp bạn hiện thực hóa những điều này.
Xem thêm:
- Các khóa học viết lách – viết sách – viết báo của tác giả Hạnh Nguyễn, Co-founder DIMI BOOK.
- Tips viết lách hiệu quả và năng suất hơn dành cho người viết từ tác giả Hạnh Nguyễn
DIMI BOOK tư vấn tự xuất bản sách và chấp bút sách đa ngành
Với lợi thế được tự do sáng tạo nội dung, linh hoạt về thời gian và không gian làm việc cũng như mang đến cơ hội hợp tác với khách hàng là chuyên gia trong nhiều lĩnh vực khác nhau, chấp bút sách thực sự là một nghề nghiệp tự do đầy tiềm năng, mở ra nhiều cơ hội hấp dẫn cho những ai đam mê viết lách và có kỹ năng ngôn ngữ tốt.
Mặt khác, để trở thành một người chấp bút uy tín, được nhiều khách hàng biết đến đòi hỏi bạn cũng cần xây dựng hình ảnh và sự uy tín cho bản thân thông qua một hành trình đáng kể. Nếu muốn xây dựng danh tiếng trong ngành, người chấp bút cần biết cách kết hợp hiệu quả giữa kỹ năng viết lách xuất sắc, khả năng quản lý dự án tốt và có cho mình mạng lưới quan hệ rộng rãi.
Trường hợp bạn muốn tìm hiểu sâu hơn và rẽ hướng sự nghiệp với nghề chấp bút sách, bạn có tham gia qua khóa học viết của tác giả Hạnh Nguyễn – Co-founder DIMI BOOK. Với kinh nghiệm chấp bút hơn 30 cuốn sách cho khách hàng, tác giả Hạnh Nguyễn sẽ mang đến cho bạn cái nhìn tổng quan và chính xác nhất về nghề này, đồng thời hỗ trợ bạn xây dựng một profile đẹp để thuận lợi kết nối với những khách hàng đầu tiên.
Mặt khác, nếu đang tìm kiếm một đối tác chấp bút đáng tin cậy giúp bạn hoàn thiện cuốn sách của riêng mình, DIMI BOOK cung cấp dịch vụ tư vấn tự xuất bản sách trọn gói, từ việc:
- Chấp bút sách
- Đăng ký bản quyền tác giả sách
- Biên tập sách tiêu chuẩn.
- Dàn trang
- Thiết kế bìa thu hút độc giả
- In ấn tối ưu chi phí
- Truyền thông sách
Xem thêm:
- 6 kinh nghiệm viết sách cho người mới bắt đầu
- Sách giấy và các hình thức trình bày cần biết cho tác giả
- Tạo thu nhập từ viết sách điện tử Ebook
- Sách nói: Thị trường, vấn đề bản quyền và quy trình sản xuất
Bạn có một ý tưởng viết sách mang lại nhiều giá trị cho cồng đồng? Hay đơn giản là bạn mong muốn tạo ra một di sản trí tuệ của riêng bạn? Hãy để DIMI BOOK biến nó thành hiện thực. Chúng tôi sẽ tư vấn xuất bản sách và đồng hành cùng bạn từ những trang viết đầu tiên, cho đến khi tác phẩm của bạn được đông đảo độc giả yêu thích.
Liên hệ DIMI BOOK để được tư vấn xuất bản sách chu đáo, nhanh chóng. Chân thành cảm ơn Quý độc giả đã yêu mến!
Nội dung: Tổng hợp và review bởi DIMI BOOK
(*) Bản quyền bài viết thuộc về DIMI BOOK. Vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ “dimibook.com” khi chia sẻ hoặc trích dẫn trên các nền tảng khác.
